گروه گزارش:عسل به عنوان يکي از بهترين و سالم ترين مواد غذايي، ضمن استفاده در سفره هاي شهروندان، جنبه درماني نيز دارد و توليدکنندگان اين بخش براي سلامت مردم و تامين بخشي از نيازهاي غذايي شهروندان تلاش مي کنند؛ اما فعالان اين بخش و زنبورداران در مهاباد با چالش هايي روبه رو هستند که کامشان تلخ مي شود.
 آذربايجان غربي با توليد سالانه بيش از 22 هزار تن عسل طبيعي رتبه نخست کشور در اختيار داشته و بخش قابل توجه از نياز کشور به اين محصول مغذي را تامين مي کند؛ با وجود فراهم بودن زمينه توليد و توسعه صنعت زنبورداري در منطقه به دليل شرايط آب و هوايي، مشکلاتي نيز بر سر راه رونق اين بازار به ويژه در شهرستان مهاباد وجود دارد که اجازه فعاليت بهتر به اين قشر نمي دهد.رييس هيات مديره شرکت تعاوني زنبورداران مهاباد در اين خصوص اظهار کرد: متاسفانه طي سال‌هاي اخير متناسب با افزايش چند برابري هزينه هاي توليد و پرورش زنبور عسل قيمت اين محصول افزايش نيافته و حتي فروش براي نرخ هاي فعلي نيز با مشکل مواجه است.
افزايش هزينه هاي توليد و تامين داروهاي موثر
ريبوار جهانگيري با اشاره به افزايش هزينه حمل و نقل کندو به مناطق گرمسير، بيان کرد: زنبورداري که سال گذشته براي انتقال کندو به خوزستان 45 ميليون ريال پرداخت مي کرد اکنون براي همين تعداد بايد بيش از 120 ميليون ريال هزينه کند.وي با بيان اينکه قيمت يک کيلوگرم از داروي موثر و اصل (اسيداکزاليک) زنبور به بالاي 60 ميليون ريال رسيده، اضافه کرد: هزينه خريد داروهاي موثر و اصل يا در بازار قابل دسترسي نيست يا به قدري گران است که امکان استفاده از آن صرفه اقتصادي نخواهد داشت و استفاده از نمونه هاي ارزان آن در دستور کار قرار دارد.
قاچاق ملکه هاي بي کيفيت و اثرات مخرب آن
وي يکي ديگر از مشکلات صنعت زنبورداري را ورود قاچاق ملکه بي کيفيت دانست و گفت: هيچ نظارتي بر ورود ملکه با نژادهاي بي کيفيت از خارج و همچنين توليدات داخلي نيست؛ اکنون توزيع اين ملکه ها باعث ضربه زدن به جمعيت کلني و همچنين پخش انواع بيماري ناشناخته در بين زنبورها شده است.جهانگيري با اشاره ضرورت توجه به سلامت کلني ها متطقه افزود: وضعيت سلامت کلني ها بسيار خراب بوده به طوري که براي عبور از زمستان هر کلني بايد پنج قاب با بيش از 10 هزار زنبور داشته باشد که اکنون در بيشتر موارد کمتر از 500زنبور بوده که با اين شرايط نمي تواند تا آخر پاييز هم طاقت بياورد.
وي قيمت هاي داروهاي موثر را بسيار گران دانست و گفت: در کنار گراني، با عدم دسترسي به دارو در بازار هم روبه رو هستيم و طبق شنيده ها هم اکنون از ترخيص محموله هايي از داروها در مرز جلوگيري شده است.
معضلات استفاده از سموم نامرغوب (فيپرونيل)
رييس هيات مدير شرکت تعاوني زنبورداران مهاباد يکي از چالش هاي تکراري زنبورستان منطقه مقابله سموم کشاورزي نامرغوب (فيپرونيل) دانست و افزود: با وجود پيگيري و نمونه برداري هاي متعدد و مکاتبات فراوان براي جلوگيري از ورود سموم نامرغوب به مزارع به خاطر از بين رفتن جمعيت زنبورها، فقط مجبور شديم که به زنبورداران توصيه کنيم که از اين سموم استفاده نکنند که جاي تاسف دارد.
وي افزود: هم اکنون طبق گزارش جهاد کشاورزي تنها استفاده از سم فيپرونيل 80 درصد در مزارع توصيه نمي شود درحالي که ما انتظار داريم به صورت کلي سم فيپرونيل با درصدهاي متفاوت ممنوع بوده و امکان خريد و فروش و يا واردات آن قطع شود.
وي اظهار کرد: ارديبهشت ماه در منطقه بوکان شاهد استفاده از سموم نامرغوب در اوج پرواز زنبورها بوديم که بيش از چهار هزار کلني منطقه را از بين برد اما با وجود ثبت گزارش و پيگيري حتي موفق به پلمب واحد پخش اين سم در بازار نشديم.
جهانگيري از خريد و نگهداري برخي باغداران از کلني ها براي گرده افشاني انتقاد کرد و گفت: اين نفرات به دليل عدم توجه به شرايط نگهداري و رسيدگي به کلني ها خود موجب توليد و پخش زنبورهاي ضعيف و بيمار مي شوند که ساير کلني ها را درگير بيماري کرده و زمينه تضعيف ساير زنبورها را فراهم مي کند.وي همچنين از تخريب مناطق ييلاقي و بکر طبيعي توسط معدن کاران هم انتقاد کرد و افزود: ما مخالف وجود معادن فعال نيستيم ولي طبق قانون معادن غير فعال و راکد بايد ترميم شوند و آسيبي که طبيعت وارد شده را جبران کنند که اين مهم در منطقه ما بدون توجه است.
زنبورداران بدون چترحمايتي سازمان بيمه تامين اجتماعي
رييس هيات مدير شرکت تعاوني زنبورداران مهاباد از عدم پوشش بيمه تامين اجتماعي زنبورداران گلايه کرد و گفت: سال 1400حدود يک هزار ميليارد ريال بودجه براي تحت پوشش قراردادن 10 هزار زنبوردار تحت پوشش بيمه تامين اجتماعي اختصاص يافت که متاسفانه هنوز وارد فاز عملياتي نشده است‌.جهانگيري يادآور شد: از مجموع بيش از 500 زنبور دار مهابادي که حدود 300 نفر آن شغل اصلي و اولشان زنبور داري است، تنها 9نفر از مزاياي بيمه زنبورداري و يارانه آن استفاده مي کنند و مابقي فاقد بيمه هستند.
هزينه هاي انتقال چندبرابر شده است
يکي از زنبورداران منطقه نيز گفت: هر ساله فصل پاييز کلني هاي زنبور عسل منطقه به مناطق اهواز ، گتوند ، دزفول ، شوش و انديمشک منتقل شده که هزينه هاي انتقال چند برابر شده است.
طاهر نبي اضافه کرد: از طرفي هزينه هاي تامين مواد مغذي زنبور از جمله سم و شکر نيز نسبت به مدت مشابه افزايش 2برابري داشته که همه روي قيمت عسل طبيعي بايد لحاظ شود.
وي قيمت فروش هر کيلوگرم عسل طبيعي را بين چهار تا 6ميليون ريال عنوان کرد و گفت: قيمت عسل طبيعي براساس هزينه هاي فرآوري آن باعث شده که کمتر در سفره‌هاي مردم قرار گيرد و اغلب مردم توان خريد عسل طبيعي را ندارند.وي با بيان اينکه نقش دولت در حمايت و پرداخت يارانه به زنبور داران ضعيف است، گفت: انتظار داريم از طريق اهداي تسهيلات و تامين بخشي از مايحتاج زنبورداران نسبت به کاهش قيمت عسل و استفاده بيشتر مردم اقدام کند.
همچنان شاهد ضرر و زيان به خاطر سموم نامرغوب هستيم
يکي ديگر از زنبورداران فعال مهاباد از نبود حمايت مسوولان انتقاد کرد و گفت: با وجود پيگيري و اطلاع رساني در خصوص استفاده کشاورزان از سموم نامرغوب و تلف شدن زنبورستان، ولي طي سه سال گذشته همچنان شاهد ضرر و زيان زنبور داران هستيم.کامران پاکزاد بيان کرد: 500 کلني با 10 هزار زنبور با همين سم نامرغوب از بين رفته که تاکنون هيچ جبران خسارتي از طرف دولت انجام نشده است.
وي يادآورشد: طبق مصوبه مجلس مقرر شده بود که زنبورداران زيان ديده از محل پرداخت تسهيلات کم بهره بخشي از ضرر آنان جبران شود ولي تاکنون هيچ اقدام عملي در اين خصوص مشاهده نشده است.شواهد حاکم بر وضعيت زنبورداران نشان مي دهد که مورد کم لطفي مسوولان قرار گرفته و علي رغم توليدات يکي از بهترين مواد مغذي ولي در بخش حمايت، تامين مواد اوليه، اهداي تسهيلات، بيمه و ساير مشکلات توليد نياز به توجه بيشتري دارند.آذربايجان غربي داراي بيش از يک ميليون و 350 هزار کندوي مدرن و بومي است که بيشترين تعداد آن در جنوب استان قرار دارد، اين تعداد موجب اشتغال دائم و فصلي بيش از 11 هزار نفر در صنعت زنبورداري شده است.
ميانگين توليد از هر کندوي مدرن 17 کيلوگرم و از کندوهاي بومي 5.5کيلوگرم بوده و در مجموع در سطح استان، يک ميليون و 234 هزار کندوي مدرن و 110 هزار کندوي بومي وجود دارد.
 آذربايجان‌غربي بر اساس آخرين آمارگيري انجام يافته با توليد 27 درصد عسل کشور، چندين سال متوالي مقام نخست را به خود اختصاص داده است و در حال حاضر تعداد بهره برداران اين صنعت که بطور مستقيم فعاليت دارند 6 هزار و 117 نفر و تعداد چهار هزار و 125 نفر هم به صورت فصلي در زنبورستان‌ها مشغول به کار هستند.
به گزارش امانت به نقل از ايرنا، با توجه به درصد اشتغال خوبي که اين صنعت در استان دارد رسيدگي به مشکلات توليدکنندگان اين صنعت و جبران خسارت آنها مي‌تواند نقش مهمي در افزايش توليد و کاهش بيکاري داشته باشد.