
گروه گزارش: استان آذربايجان غربي با آب و هواي کوهستاني و مراتع سرسبز يکي از مهمترين نقاطي است که با دارا بودن 100 هزار نفر جمعيت عشايري نقش مهمي در توليدات لبني و گوشت قرمز منطقه ايفا ميکند و رتبه اول کشور در توليد شير را کسب کرده است.
فصل تابستان است و شهريور ماه شايد در منطقه کوهستاني ما نبايد اين گرماي 38 درجه را تجربه کنيم اما تغيير اقليم و خشکي درياچه اروميه باعث شده است که طي سالهاي اخير گرماي هوا را در منطقه کوهستاني آذربايجان غربي را شاهد باشيم .
براي تحمل اين گرماي تابستاني چارهاي نيست جز اينکه به دل کوه و دشت بزني گويا خدا يار ما بود و براي فرار از اين گرماي تابستاني براي يک روز هم که شده به مناطق خنک برويم از طرف سازمان جهاد کشاورزي استان به يک تور خبري دعوت شديم و نقطه هيجان انگيز اين تور خبري سفر به مناطق ييلاقي و عشاير نشين بود.
کشور ما جز معدود مناطقي است که هنوز زندگي عشاير و برپا کردن چادر در دل طبيعت در آن جريان دارد و مي توان بيان کرد عشاير کوچنده نيمي از سال را در منطقه سردسير ييلاق و نيمي ديگر را در منطقه گرمسيري قشلاق ميگذرانند.
در اين راستا مي توان بيان کرد عشاير آذربايجان غربي يکي از اقشار پر تلاش جامعه هستند که بخشي از مايحتاج مورد نياز سبد غذايي شهروندان را توليد و تامين ميکنند که در مقابل اين خدمات آنان تامين نهادههاي دامي، خريد تضميي دام و تامين آب شرب بهداشتي در شرايط حاد خشکسالي بخشي از خدمات دولت به اين قشر است.
اين استان مرزي با آب و هواي کوهستاني و مراتع سرسبز يکي از مهمترين نقاطي در کشور است که با دارا بودن 100 هزار نفر جمعيت عشايري نقش مهمي در توليدات لبني و گوشت قرمز منطقه ايفا ميکند.
ساعت 10:30 به همراه همکاران از سمت اروميه راهي اشنويه شديم اين تور يک روزه که با پياده رويي اربعين همراه بود با راه ندازي موکب ها در طول مسير و برافراشته شدن پرچم هاي ياحسين دل را روانه کربلا ميکرد در مسير کنار يک موکب توقف کرديم . براي عرض ارادت و خسته نباشيد به موکب داران چند لحظه اي کنار آنان بوديم به واقع که اين زيباييها ديدن داشت با نوشيدن شربت خنک آبليمو موکب شهداي سنگرسازان در ورودي شهر نقده نفسي تازه کرده و به مسير خود ادامه داديم .
تحويل دستگاه کمباين به اداره جهاد کشاورزي اشنويه براي استفاده کشاورزان
مکان بعدي که در آن توقف کرديم اداره جهاد کشاورزي اشنويه بود .طي توقف نيم ساعته رييس سازمان جهاد کشاورزي خسرو شهبازي شنواي درخواستها و مشکلات مردم و کارکنان و ارائه راه حل بود.
در اين ديدار خانم قادري يکي از کارمندان اداره جهاد کشاورزي در خصوص مشکلات کشاورزان منطقه و دغدغه آن مطالبي را ارئه دادند .يکي مشکلات مردم منطقه خريد تضميني جو از کشاورزان بوده است.و از ديگر مشکلات نبود کمباين براي برداشت کلزار بود که طبق قول رييس سازمان جهاد کشاورزي يک کمباين براي استفاده کشاورزان در اختيار اداره جهاد کشاورزي قرارداده خواهد شد .
افتتاح سردخانه سيب و ميوه هاي تابستاني 2هزار تني در اشنويه
پس از اين ديدار و گپ و گفت سوار خودروها شده و راهي شديم در مسير سردخانه 2هزار تني اشنويه با اعتباري بالغ بر 36 ميليارد و 700 ميليون تومان به مساحت بيش از سه هزار هکتار توسط بخش خصوص به بهره برداري رسيد.
به همراه هئيت همراه رئيس سازمان جهاد کشاورزي آذربايجان غربي راهي مناطق ييلاقي کاني حسن اوبه در شهرستان اشنويه شديم و بعد از طي مسير صعبالعبور به منطقه عشايرنشين نزديک شديم خنکاي هوا باراش نرم نرم باران هواي دلچسبي را بر فضا حاکم شد.
مهمان نوازي زنان غيور عشايري/اينجا زندگي در جريان است
در اول مکان اسکان عشاير توقفي کوتاهي کرديم صداي زيباي آبي که از بالاي کوه سرازير مي شود صداي زنگوله هاي گوسفندان و صداي چوپان که آنان را به سمت محل چرا راهنمايي مي کرد فضاي دلنشيني را حاکم مي کرد اينجا زندگي جريان داشت و آرامش مطلقي حاکم شده بود.
محو تماشي اين همه زيبايي و آرامش بودم که از چادر عشاير دختر زيباي به سمتمان با گشاده رويي تمام آمد با اصرار مارا به سمت چادرشان راهنمايي کرد به سمت چادر رفتيم مادر مهربانش به استقبالمان آمد چنان ما را در آغوش ميکشيد که انگار چندين سال است که ما را ميشناسد اينجا عشق، صفا، صميميت ، مهرباني اخلاص حاکم بود.
نبود امکانات مناسب بهداشتي
چادرشان در عين سادگي زيبا و گرم بود و بوي زندگي مي داد، آرامش مطلق گويي نياز داشتم چند روزي در کنار آنان باشم و زندگي کنم اما فرصت کم بود و نتوانستيم فرصت بيشتري در کنار اين دو بانويي مهربان و با صفاي عشايري باشم فقط از گلچين اين دختر عشاير از زندگي در اين محل پرسيدم از سختي هاي زندگي و نداشتن سرويس بهداشتي مناسب گله مند بود اما گلچين دختر زيباي عشياري از آرامش ييلاق مي گفتند که از بودن در منطقه راضي بود.
با صداي راننده به سمت خودروها پيش رفتيم و مسير را به مقصد بعدي ادامه داده داديم با گذر از مسير صعب العبود و دره هاي عمق هيجان و شور عجيبي بر دلمان حاکم شده بود .
سايه سياه کمبود آب و خشکسالي بر زندگي عشاير
به منطقه اي رسيدم تعدادي از عشاير دور رييس جهاد کشاورزي جمع شده بودند و از مشکلاتشان و دغدغه هايشان مي گفتند به سمت آنان رفتم و مشکلاتشان پرسيدم عمده مشکلات اين مردمان غيور و زحمت کش خشکسالي و کمبود آب بود در طول سالهاي گذشته بر پيکره زندگي عشاير سايه افکنده است.
گويا مشکل کم آبي موضوعي است که در همه جاي اين مرز و بوم رخنه کرده است و چاره اي جز اصلاح درست مصرف آب ندارد مشکل کم آبي در اين منطقه زيبا نيز اهل روستا هاي اطراف و عشاير را به جان هم انداخته است.همگي دنبال چارهاي بودند تا مشکلات شان رفع شود .
مسيرمان را ادامه داديم و به محل اسکان عشاير رسيديم پيران و جوانان با رويي گشاده به سمتمان آمدند و بعد از خوش آمدگويي ما را به سمت چادرها براي صرف ناهار دعوت کردند .
گويا مهمان نوازي رسم ديرينه اين مردمان پر صلابت است بعد شستن دست و روي خود با آب خنکي که از دل کوه مي آمد به چادر عشاير رفتيم همکاران آقا در يک چادر و خانم ها در چادر ديگري بر کنار سفر پر از مهرباني گرد هم آمدند دو بانوي کرد زبان پذيرايي ما بودند و بانوان جوان تر مشغول آورد غذاها، بوي آش محلي و برنج و خورشت چنان مستمان کرده بود که طاقت از دست داده بوديم .اينجا جايي براي خجالت کشدن نبود اين مردمان بقدري مهمان نواز و دست و دلباز بودند که احساس غريبي نميکرديم اينان با زبان شيرين کردي سعي داشتند پذيراي ما شوند و غذا را تعارف کنند .
به واقع مي توان کنند آش محلي که در اين مکان خوردم و چنين مزه دلنشيني و خوشمزه بود که تاکنون چنين مزه اي را تجربه نکرده بودم.
زنان نجيب عشايري دوشا دوش مردان فعاليت مي کنند چند کلامي را با زنان و بانوان عشاير به صحبت نشستم اين زنان با غيرت هم دوش مردان پر صلابتشان مشغول فعاليت هستند که مردان عشاير مسووليت چراي گوسفندان و بانوان دوشيدن شير و تهيه محصولاتي همچون روغن، پنير و ماست را عهده دار بودند .
در اين ميان مي توان بيان کرد که زندگي کوچنشيني بدون نقشآفريني زنان و دختران عشاير معنايي ندارد و در اين منطقه زنان پابهپاي مردان کار ميکردند و سهم اندکي از رفاه و آسايش داشتند .
نبود امکانات بهداشتي و وضعيت راهها از عمدهترين مشکلات عشاير بود که با پيگيري مسئولان مربوطه تا حدودي اين معضل مرتفع شده است.
توليد سالانه 50 هزار تن شير توسط عشاير آذربايجان غربي
علي ناجي مديرکل امور عشايري آذربايجان غربي در گفتگو با خبرنگاران اظهار کرد: يک هزار کيلومتر ايل راه در استان وجود دارد که مسير دسترسي به ييلاقات و مناطق صعبالعبور هستند برخي در اثر رويدادهاي طبيعي دچار تخريب ميشوند و بايد سالانه بررسي و مورد بازسازي قرار گيرند و هر جايي آسيبديده باشد مرمت و بازسازي شود.
وي بيان کرد: در زمينه تأمين آب شرب بهداشتي نيز مرمت چشمهها و لولهگذاري آنها انجام شده تا براي مصرف عشاير مورداستفاده قرار گيرند.
وي با تشريح ظرفيتها و پتانسيلهاي عشايري استان آذربايجان غربي گفت: اين استان با توليد سالانه بيش از 50 هزار تن شير رتبه اول توليد شير در کشور را داراست.
ناجي همچنين گفت: استان آذربايجان غربي از نظر توليد صنايعدستي رتبه اول و از حيث توليد گوشت و پروتئين در رتبههاي سوم کشوري قرار دارد.
وي با بيان اينکه، در حال حاضر دو ميليون واحد دامي در اختيار عشاير استان وجود دارد، عنوان کرد: دو ميليون و 650 هزار هکتار منابع طبيعي در استان وجود دارد که يک ميليون و 600 هکتار از آن در اختيار عشاير استان بوده و دامهاي سبکوسنگين آنان نيز از اين مراتع استفاده ميکنند.
ناجي تصريح کرد: پلاککوبي و انجام واکسيناسيون دامها، توزيع عادلانه سهميه آرد، سوخت عشاير و نهادههاي دامي در جهت بهرهمندي 100 درصدي دامداران بهخصوص در فصل کوچ، تأمين اعتبار براي مرمت و بازسازي ايل راههاي کوچ رو و آبشخورها، تلاش براي خريد و واگذاري پنلهاي خورشيدي به جهت تأمين برق و همچنين آب شرب سيار در ييلاقات از جمله اقداماتي است که طي سال براي سهولت در تردد و زندگي عشاير ارائه ميشود.
کودکانم به دليل مشغله کاري از نعمت سواد محروم شدهاند
پيرزن 65ساله عشاير مي گويد: به دليل مشغله کاري و صعبالعبور بودن مسيرهاي منتهي به روستاهاي نزديک تمامي فرزندانم از نعمت سواد محروم شدهاند.
اين مردان و زنان قانع توقع زيادي از دوولتمران نداشتن و قدردان خدماتي که بخش دولتي به آنان در خصوص تسهيل راهها و واکسيناسيون دام ارائه کرده اند بودند.
اما وقت رفتن فرارسيده است بايد اين مردمان غيور و مهربان و قانع را ترک مي کرديم درپايان اين بازديد براي روشن شدن چراغ هاي چادر اين مردمان پر صلابت دو دستگاه پتل خورشيدي توسط سازمان جهاد کشاورزي اهدا شد.
به گزارش امانت به نقل از فارس، در اين ميان مي توان بيان کردنقش عشاير به عنوان قشري تاثيرگذار در برهههاي مختلف تاريخي و عصر معاصر، در دوران انقلاب اسلامي و جنگ تحميلي بر کسي پوشيده نيست؛ زندگي ساده و فرهنگ اصيل اسلامي- ايراني و اصول اخلاقي از بارزترين ويژگيهاي عشاير کشور محسوب مي شود. اما در حال حاضر تهديدهاي خشکسالي، نداشتن زيرساخت هاي آب، راه و برق و قوانين يکجانشيني طي سال هاي اخير سبب کاهش جمعيت عشايري است .