گروه گزارش:  رشد 54 درصدي نرخ باسوادي در آذربايجان غربي پس از انقلاب ارمغاني ارزنده بود که به ساکنان مناطق محروم اعطا شد چرا که اين نقاط همواره به دلايلي از قافله توسعه فرهنگي و به تبع آن توسعه اقتصادي عقب مانده‌اند و اينک با واقعيت گرفتن روياي باسوادي در اين مناطق پايه‌هاي توسعه مستکحم شده است.
 رشد سواد آموزي طي سال‌هاي 1390 تا 1395 در آذربايجان غربي، با افزايش 3.2 درصدي و در سه سال اخير با رشد 3.3 درصدي همراه بوده که بيانگر يک جهاد فرهنگي براي ريشه کني اين معضل اساسي در مناطق محروم است.
کسب رتبه هشتم کشور در جذب و تحت پوشش قرار دادن جمعيت بي سواد از جمله موفقيت‌هاي آذربايجان غربي بوده است، اما با وجود اين رشد و پيشرفت از بين جمعيت 10 تا 49 سال استان که 2 ميليون و 111 هزار نفر است، حدود 90 هزار نفر از نعمت سواد محروم هستند.بر اساس اطلاعات منتشر شده از طرف مسوولان استاني، آذربايجان غربي با دارابودن ميانگين 94 درصدي در ميزان باسوادي سه درصد از ميانگين کشوري در اين زمينه همچنان فاصله دارد و در رتبه 28 کشوري در اين موضوع قرار دارد که يکي از علل عدم ارتقاي رتبه استاني، درج نشدن آمار تعداد باسواد شدگان استان در سال‌هاي پس از سرشماري سال 1395 است.کارشناسان آموزش و پرورش آذربايجان غربي بر اين عقيده هستند که دستيابي به ميانگين 94 درصدي نيز به مرور زمان و در طي 44 سال گذشته از 37 درصد ارتقا يافته و در انتظار هستند بعد از سرشماري نفوس و مسکن پيش رو شاخص باسوادي استان نيز تغيير چشمگيري داشته باشد.صاحب نظران حوزه تعليم و تربيت بر اين باور هستند که عوامل متعددي در رشد آمار باسوادي در آذربايجان غربي در چند سال اخير موثر بوده‌اند که از آن جمله مي‌توان به پشتکار افزون ‌بر يک هزار و 600 نفر آموزش دهنده در جذب سوادآموزان، همراهي و همکاري شوراي پشتيباني سوادآموزي استان، سياست‌هاي اداره کل آموزش و پرورش در زمينه سوادآموزي، فعاليت‌هاي ترويجي در راستاي باسوادي و مزاياي آن و افزايش 20 درصدي سالانه اعتبارات استان اشاره کرد.
اما نبايد فراموش کرد که طبق آخرين سرشماري کشوري و آمار خود اظهاري که انجام شد 86.3 درصد بانوان و 95.1 درصد مردان آذربايجان غربي باسواد هستند ولي يک فاصله و شکاف حدود 9 درصدي در اين زمينه به چشم مي‌خورد.اختلاف موجود بين آمار باسوادي زنان و مردان و رتبه نامطلوب استان در بخش سوادآموزي بيانگر وجود چالش‌هايي غير قابل اغماض در اين بخش است که با گذشت زمان به دلايل متعدد هنوز رفع نشده‌اند.
90 درصد فعاليت هاي سواد آموزي به بانوان اختصاص دارد
براساس اظهارات کارشناسان معاونت نهضت سوادآموزي آذربايجان غربي، براي انسداد مبادي بي‌سوادي لازم است تا اين چالش‌ها در اسرع وقت رفع شوند تا خدمات انجام شده و زحماتي که مسوولان و آموزش دهندگان براي ريشه کني بي‌سوادي متحمل شده‌اند بي پاسخ نماند و اين معضل به شکل اساسي برچيده شود.عزت الله فهمي رييس اداره دوره‌هاي سواد آموزي آذربايجان غربي در اين باره با اشاره به لزوم انسداد (بستن ِ) راه‌هاي بي‌سوادي به خصوص در مورد بانوان گفت: 90 درصد فعاليت‌هاي سوادآموزي در استان به بانوان اختصاص دارد و شکاف بين سواد زنان و مردان 8.8 درصد است.
اين کارشناس تعداد زنان باسواد آذربايجان غربي در گروه سني 10 تا 49 سال را 893 هزار و 110 نفر اعلام کرد و افزود: نرخ باسوادي زنان شهري استان 91 درصد و زنان روستايي 76.8 درصد است.رييس اداره دوره‌هاي سواد آموزي آذربايجان غربي با بيان اينکه تعداد مردان برخوردار از نعمت سواد در استان يک ميليون و 473 هزار نفر است، ادامه داد: نرخ باسوادي مردان روستايي 91.84 درصد است که اين نرخ در ميان مردان شهري 96.74 درصد است.
وي با بيان اينکه 92.8 شهروندان آذربايجان غربي باسواد هستند، اضافه کرد: اختلاف ميزان باسوادي در مناطق شهري و روستايي بين 12.2 درصد بوده و موضوع باسوادي تاثير مستقيمي بر مهاجرت از روستا به شهر دارد.فهمي با اشاره به اينکه مهاجرت افراد بي‌سواد و کم سواد در استان مانند سکه اي دو رو است، گفت: اين مهاجرت ها فقط شامل افراد تحصيل کرده روستايي از خود آذربايجان غربي به شهرها نيست و بايد آن روي سکه را هم ديد چرا که افراد بي‌سواد استان‌هاي همجوار به خصوص آذربايجان شرقي نيز براي يافتن کار به روستاها و مناطق حاشيه‌اي آذربايجان غربي مهاجرت مي‌کنند و اين به يک معضل تبديل شده است.
شاخص باسوادي بانوان در آذربايجان‌غربي به 86.2 درصد رسيده است
مديرکل آموزش و پرورش آذربايجان‌غربي با بيان اينکه شاخص باسوادي بانوان استان قبل از انقلاب 35.3 درصد بود گفت: طبق آخرين سرشماري در سال 1395 با 50.7 درصد رشد به 86.2 درصد ارتقا يافته است.علي مطهري ميزان باسوادي مردان استان را در گروه سني 10 تا 49 سال در قبل از انقلاب 61.7 درصد بيان کرد و افزود: اين رقم بعد از انقلاب با رشد 33.4 درصدي به 95.1 درصد رسيده است.
طبق گفته‌هاي وي و بر اساس سرشماري سال 1390 نرخ باسوادي استان حدود 87.5 بوده است که اين رقم در سال 1395 به 90.7 درصد ارتقا پيدا کرده ‌است.مديرکل آموزش و پرورش آذربايجان غربي ادامه داد: کسب رتبه هشتم کشور در جذب و تحت پوشش قرار دادن جمعيت بي‌سواد از جمله موفقيت‌هاي استان بوده که با رشد 3.3 درصدي طي سه سال اخير حاصل شده است.
مطهري گفت: طبق برنامه ريزي‌ها تلاش مي‌شود تا سال 1404 با همکاري استانداري و ساير نهادهاي مرتبط بتوان با به صفر رساندن بي سوادي در گروه سني 10-49 سال ريشه بي سوادي در استان را خشکاند.وي با بيان اينکه شهرستان نقده با 93.1 درصد در شاخص باسوادي پيشتاز استان است، افزود: بيشترين باسوادي زنان نيز با 91.53 درصد در مياندوآب ثبت شده است.
علم اندوزي مورد تاکيد در آموزه هاي دين مبين اسلام است
نماينده ولي فقيه در آذربايجان غربي با اشاره به آيه‌اي از قران کريم در زمينه مرتبه علم اندوزان افزود: رسيدن به مرتبه درک توحيد پروردگار و شهادت به آن، براي صاحبان علم امکان پذير است و اين در فضيلت و ضرورت علم به تنهايي کافي است.حجت الاسلام و المسلمين سيدمهدي قريشي ادامه داد: بسياري از مشکلات در جوامع ناشي از جهل و بي سوادي است، به همين دليل قرآن در بسياري از موارد به علم اندوزي تاکيد ويژه دارد.نماينده ولي فقيه در اين استان ضمن اشاره به اهميت علم از منظر اسلام گفت: معجزه پيامبر اسلام از نوع کتاب و علم است و اين امر توجه ويژه اسلام به موضوع علم را نشان مي‌دهد.
1600 آموزش دهنده در آذربايجان غربي فعال هستند
معاون سواد آموزي اداره کل آموزش و پرورش آذربايجان غربي گفت: يک هزار و 600 آموزش دهنده نهضت سواد آموزي در اين استان آموزش حدود 23 هزار سواد آموز را برعهده دارند.حسين حسن خاني با بيان اينکه در سال 1355 نرخ باسوادي در استان 37 درصد و نرخ کشوري 48.8 درصد بود افزود: اين رقم در سال 1395 که آخرين سرشماري نفوس و مسکن انجام شده است 91 درصد در استان و 94.7 درصد در کشور ثبت شد.به گفته وي آذربايجان غربي در سال‌هاي اخير و بعد از انقلاب در شتاب بخشي به سواد اموزي از ميانگين کشوري پيشي گرفته است و طبق آمار رشد نرخ باسوادي در استان در گروه سني 10 تا 49 سال 53.7 و نرخ رشد کشوري 45.9 درصد بوده است.معاون سواد آموزي اداره کل آموزش و پرورش آذربايجان غربي گفت: در سال 1355 نرخ باسوادي مردم استان در گروه سني 6 سال و بالاتر 38.26 صدم بود در حاليکه آمار کشوري 420 درصد بود.براساس اظهارات وي، طبق برنامه ريزي ها تلاش مي‌شود تا سال 1404 با همکاري استانداري و ساير نهادهاي مرتبط بتوان با به صفر رساندن بي‌سوادي در گروه سني 10-49 سال ريشه بي سوادي در استان را خشکاند.
به گزارش امانت به نقل از ايرنا، براساس اعلام مسوولان سوادآموزي استان تعداد بي‌سوادان آذربايجان غربي در گروه سني تعريف شده 10 تا 49 سال طبق آمار آخرين سرشماري نفوس و مسکن در سال 1395 حدود 190 هزار نفر است اما با آموزش‌هاي ارائه شده در طي چند سال اخير اين تعداد کاهش يافته و 90 هزار نفر تخمين زده مي‌شود که با در نظر گرفتن اين مطالب و تلاش‌هاي انجام شده 94 درصد از گروه سني ياد شده در استان باسواد هستند.