گروه گزارش:  همزمان با عرضه ميوه‌هاي تابستاني در بازار آذربايجان غربي، مراکز مجاز و غيرمجاز خريد و فروش ميوه ازجمله سيب صنعتي در حاشيه جاده‌هاي استان به ويژه اروميه داير مي‌شود که البته اين مراکز نسبت به قبل کاهش يافته ولي بازهم مواردي ديده مي شود.
 آذربايجان غربي از جمله استان هايي است که محصولات کشاورزي متعدد و انبوه در آن کاشته و به صورت هاي متعدد عرضه مي شود؛ از جمله اين اقلام ميوه هاي درختي به ويژه سيب است که نوع صنعتي آن به علت ارزش کمتر نسبت به نوع درختي، به صورت عمده به مراکز توليد آبميوه و کنسانتره عرضه مي شود و در همين راستا، دلالان با ايجاد مراکزي به ويژه در حاشيه جاده ها، اقدام به خريد و فروش اين اقلام مي کنند.بهترين جلوه و کارکرد اين مراکز اين است که محصولاتي که بر اثر باد و تگرگ آسيب ديده و دچار ريزش مي‌شوند، جمع آوري کرده و به مراکز فراوري ارسال مي‌کنند اما به شرطي که اين شيوه جمع آوري و انتقال به کارخانه مطابق با استاندارهاي تعريف شده و در اسرع وقت باشد.در کنار آن، مزيت خريد ميوه تازه و متنوع براي شهروندان هم فراهم است؛ هر چند دست واسطه‌ها کوتاه نمي‌شود ولي شهروندان ترجيح مي‌دهند اين موضوع را در زير سايه تازگي و شادابي ميوه ناديده بگيرند.
آنچه که در اين ميان از چشم هر بيننده‌اي به خصوص گردشگران دور نمي‌ماند، منظره‌اي غيرمنتظره از ميوه هاي گنديده‌اي است که با بوي بد متصاعد از ميوه‌ها همراه مي شود.اين حکايت ناخوشايند در ايام خريد و فروش سيب درختي ( آخر تابستان و ابتداي پاييز) پُررنگ تر مي‌شود و افزايش بي رويه مراکز غيرمجاز خريد و فروش آنچنان چشمگير مي‌شود که در هر 500 متر از جاده‌هاي استان به ويژه اروميه به مهاباد، اشنويه به اروميه و اروميه به سلماس و برعکس اين مراکز ديده مي‌شود.به رغم تلاش مسوولان سازمان جهادکشاورزي براي ساماندهي اين نوع فعاليت در مراکز مجاز، اين امر تاکنون کاملا محقق نشده و دهها جايگاه انباشت ميوه (به‌ويژه سيب زيردرختي) غيرمجاز در حاشيه جاده‌هاي آذربايجان‌غربي همچنان داير است.
انباشت ميوه در اين مراکز اغلب بدون نظارت مراکز متولي امر صورت مي‌گيرد و به خاطر غيراصولي و غيربهداشتي بودن آن بخشي از محصول قبل از رسيدن به چرخه صنعت کيفيت خود را از دست داده و يا بر اثر عوامل محيطي آلوده مي‌شود.
يک کارشناس بخش کشاورزي در اين خصوص گفت: اين استان 120 هزار هکتار باغ دارد که 40 تا 50 درصد باغات سيب درختي است و سالانه بين 800 هزار تا 1.2 ميليون تن سيب درختي علاوه بر ساير توليدات باغي در آذربايجان غربي توليد مي‌شود.وي که نخواست نامش ذکر شود، ادامه داد: بيش از 40 هزار ميليارد تومان گردش مالي در حوزه خريد و فروش سيب درختي در استان تخمين زده مي‌شود و با احتساب ساير محصولات اين رقم بيشتر مي‌شود.اين کارشناس اضافه کرد: 30 درصد اين گردش مالي در بخش سيب صنعتي است بنابراين کنترل دلالان اين بازار کار چندان آساني نيست.
سود سرشار دلالي ميوه باعث بي نتيجه بودن ساماندهي‌ها مي‌شود
يکي از افرادي که در مرکزي در مسير روستاي امامزاده اروميه مشغول به کار است، در اين باره گفت: چهار ماه سال از خرداد تا پايان مهر در اين مرکز کارگري و واسطه گري مي‌کند، چون کار پُر سودي است و تا 2 برابر دستمزد کارگر و گاهي سه برابر براي يک فرد درآمد دارد.به گفته محمدعلي وليلو، مديريت کنندگان اصلي اين مراکز که ميوه‌هاي خريداري شده را با تريلي به کارخانجات منتقل مي‌کنند، از محل گردش مالي آن سالانه پول هنگفتي به جيب مي‌زنند.وي با اشاره به مشهود بودن بازرسي از اين مراکز هم اظهار کرد: ساماندهي اين مراکز از مواردي بوده که از خرداد و با آغاز فصل برداشت ميوه‌هاي تابستاني انجام مي‌شود.او معتقد است انباشت ميوه‌هاي تابستانه به صورت غيراصولي و بدون رعايت نکات بهداشتي در حاشيه جاده‌ها، موجب از دست رفتن کيفيت آن شده و اين موضوعي است که همه شهروندان حتي کم سواد متوجه هستند.
برخورد جدي با دستگاههايي که در ساماندهي مراکز خريد ميوه کنار جاده‌ها کوتاهي کنند
معاون هماهنگي امور اقتصادي استاندار آذربايجان غربي در اين باره گفت: دستگاه‌هاي مرتبط با مراکز خريد ميوه در کنار جاده‌ها لازم است تا نسبت به ساماندهي اين مراکز از منظر بهداشتي و رعايت حريم راه‌ها و ساير موارد ضروري اقدام کنند.جواد کرمي با اشاره به تشکيل کميته‌هاي استاني مرتبط با خريد محصولات کشاورزي افزود: اگر دستگاه‌هاي مرتبط در زمينه ساماندهي اين مراکز کوتاهي کنند، تذکر جدي به آنها مي‌دهيم.وي اظهار کرد: هم اکنون حدود 80 مرکز خريد داراي مجوز در استان فعال است که طبق تصميمات مقرر شده در صورت نياز اين مراکز افزايش يافته و با مراکز غيرمجاز نيز برخورد جدي شود.معاون هماهنگي امور اقتصادي استاندار آذربايجان غربي ادامه داد: منظر اجتماعي ايجاد شده در نتيجه فعاليت اين مراکز غيرمجاز و غير بهداشتي داراي تبعات بسياري براي بخش کشاورزي و اقتصاد استان است که به سادگي نمي‌شود از کنار آن عبور کرد.کرمي اضافه کرد: نبايد اجازه تعدي به حريم راه‌هاي استان توسط دستگاه مربوطه با داير کردن مراکز خريد و فروش غير مجاز ميوه داده شود چرا که عواقب جبران ناپذيري مي‌تواند در پي داشته باشد.وي با اشاره به نظارت بر ساماندهي مراکز خريد ميوه در استان گفت: دستگاه قضايي در اين زمينه همراهي مطلوبي دارد و با خاطيان برخورد مي‌شود.
22 مجوز براي احداث مراکز خريد ميوه در آذربايجان غربي صادر شد
مدير صنايع تبديلي و تکميلي سازمان جهادکشاورزي آذربايجان غربي گفت: 22 مجوز تازه براي احداث مراکز خريد ميوه در استان صادر شده و از اين تعداد 15 مورد در شهرستان اروميه واقع شده‌است.محمد دموکري تاکيد کرد: فراخواني براي صدور مجوز و اعلام آمادگي سردخانه‌هاي استان در زمينه خريد سيب صنعتي داده شده‌ تا سردخانه‌هاي داراي محوطه‌هاي مناسب در اين زمينه ورود کرده و خريد انجام دهند.به گفته وي، اين استان داراي 470 سردخانه است که در کنار آنها 275 واحد صنايع تبديلي و تکميلي کار مي‌کنند.
تلاش عمده دولت بر خريد توافقي ميوه است 
مدير سازمان تعاون روستايي آذربايجان غربي با اشاره به اينکه سيب صنعتي عمده ميوه عرضه شده در مراکز خريد کنار جاده‌اي است، گفت: مراکز مجاز خريد بيشتر ملزم به رعايت موارد بهداشتي و ساير موارد هستند.ميرجمال ساداتي اضافه کرد: با توجه به ظرفيت ايجاد شده در صنايع تبديلي استان زمينه براي جذب کامل ميوه سيب درختي توسط بخش خصوصي و کارخانجات فراهم است.وي با اشاره به اينکه خريد توافقي ميوه به خصوص سيب صنعتي مورد توجه دولت است، افزود: خريد حمايتي فقط موقعي انجام مي‌شود که موضوع تضرر براي کشاورزان مطرح باشد.ساداتي با اشاره به اينکه برخي کارخانجات همکاري خوبي در اين زمينه دارند، ادامه داد: بخش دولتي در اين زمينه بسيار فعال است و از بخش خصوصي درخواست مي شود تا تعادل را رعايت کنند.به گفته مدير تعاون روستايي آذربايجان غربي، براي خريد حمايتي سيب استان نيز با توجه به پيش بيني افزايش اين محصول به بيش از 300 هزار تن در سال‌جاري مکاتبات لازم انجام شده‌ که اين موضوع هم به قيمت گذاري و اتخاذ سياست‌هاي حمايتي بستگي دارد.
محصولات باغي در کارخانه ها به صورت بهداشتي فراوري مي‌شود
مديريت نظارت و ارزيابي فراورده هاي خوراکي، آشاميدني، آرايشي و بهداشتي معاونت غذا و داروي آذربايجان غربي هم در پاسخ به خبرنگارما در زمينه وظايف اين مديريت در زمينه نظارت بر ميوه‌هاي انباشت شده کنار جاده‌اي گفت: در زمينه انبارشدن ميوه جهادکشاورزي داراي مسووليت اصلي است و ما در زمينه فراوري و صدور پروانه ها سهم داريم.دکتر اکبر زماني اضافه کرد: کارخانجات مصرف کننده نهايي اين محصولات هستند و هر نوع محصول باغي و يا سيبي وارد کارخانه مي‌شود، براساس تکنولوژي موجود شستشو شده و استريل است.وي با اشاره به ارزيابي و سنجش‌هاي انجام شده از محصولات کارخانه ها گفت: مشاهدات بيانگر عدم وجود سموم است و سيب و ميوه غير بهداشتي وارد چرخه فراوري نشده‌است.
به عقيده وي فراوري اين محصولات که با عنوان سيب درجه 3 مصطلح است باعث افزايش ارزش محصولات شده و در صادرات نقشي مهمي ايفا مي‌کنند.به گفته وي اگر محصولات موجود مشکلي داشت صادراتي در اين زمينه انجام نمي‌شد در حالي که در سالهاي اخير موردي از بازگشت محصولات توليدي ثبت و يا گزارش نشده‌است.
به گزارش امانت به نقل از ايرنا به عنوان بهشت محصولات باغي و حتي زراعي در کشور مطرح است و انواع ميوه ها با کيفيت مناسب در اين استان توليد مي‌شود که براي بهبود درآمد کشاورزان و همچنين کوتاه کردن دست واسطه ها، ارتقاي کيفيت و کميت توليد بايد در دستور کار دولت مردمي سيزدهم قرار گيرد.انباشت ميوه ها بخصوص سيب درختي در حاشيه جاده ها با هدف انتقال به کارخانه ها نيز لازم است تا به هر نحوي ساماندهي شود تا ديدگاههاي موجود درباره فراورده هاي توليدي اصلاح شود و از اين منظر آسيبي به تجرات سيب و محصولات و فراورده هاي آن وارد نشود.