در حال بار گذاری
امروز: پنحشنبه ۱۳ مهر ۱۴۰۲

گزارش استانی > نابودي غم انگيز درياچه اروميه چگونه رقم خورد

گروه گزارش: اقدامات مختلف براي احياي درياچه اروميه تا به امروز، کارگشا نبوده است. طي روزهاي اخير تصاوير درياچه اروميه و خشک شدن آن به موضوع روز جامعه تبديل شده است و بحث هاي مختلفي را اعم از چاره جويي ها تا ريشه يابي ها در رسانه هاي مختلف پديد آورده است.

    گروه گزارش: اقدامات مختلف براي احياي درياچه اروميه تا به امروز، کارگشا نبوده است. طي روزهاي اخير تصاوير درياچه اروميه و خشک شدن آن به موضوع روز جامعه تبديل شده است و بحث هاي مختلفي را اعم از چاره جويي ها تا ريشه يابي ها در رسانه هاي مختلف پديد آورده است.
    داستان غم‌انگيز کاهش سطح آب درياچه اروميه به دهه 80 بر مي گردد و بنابر گفته دکتر راضيه لک، دانشيار پژوهشکده علوم‌زمين سازمان زمين‌شناسي و اکتشافات معدني کشور سال 86 بود که تراز آب درياچه اروميه با روند کاهش غيرعادي مواجه شد.
    درست طي همين سال ها بود که زنگ خطر براي بزرگترين درياچه داخلي ايران و بزرگ‌ترين درياچه آب شور خاورميانه به صدا در آمد. صاحب نظران دلايل بسياري را براي خشک شدن بزرگترين درياچه داخلي ايران ذکر مي کنند نظير احداث سدها و بهره برداري بي رويه از آب، حفر 78000 حلقه چاه، گسترش کشاورزي و محصولاتي که نسبت به گذشته به آب بيشتري احتياج دارند، احداث جاده در درياچه، تغيير الگوهاي بارش و خشکسالي ها اشاره کرد. 
    گذرگاه و احداث پل در درياچه اروميه
    در اواخر دولت نهم، يعني در سال 1387 بزرگراهي از ميان درياچه اروميه عبور کرده و دو استان آذربايجان شرقي و آذربايجان غربي را به هم متصل کرد. احداث اين بزرگراه در تاريخ 23 آبان 1387 خورشيدي با پايان‌يافتن ساخت پل ميان‌گذر شهيد کلانتري تکميل شد و 27 آبان با حضور رييس جمهور وقت افتتاح شد.
    در همان زمان بسياري از کارشناسان هشدار دادند که اين امر مشکلات زيست محيطي بسياري را براي درياچه اروميه ايجاد مي کند اما 19 ارديبهشت 1398 فرهاد سرخوش مدير دفتر استاني ستاد احياي درياچه اروميه در آذربايجان غربي با تاکيد بر اين که پل تاثيري در روند خشک شدن درياچه نداشته، مشکل اصلي را خاکريزهاي دو سويه پل عنوان کرد. مدير دفتر استاني ستاد احياي درياچه اروميه در آذربايجان غربي خاطر نشان کرد: سد خاکريز واقع در وسط درياچه اروميه هم سبب به وجود آمدن بحران خشکي در آن شده و از طرف ديگر سبب منحل شدن اکوسيستم درياچه نيز شده است.
    ماجراي بارور کردن ابرها براي احياي درياچه اروميه
    در ادامه روند خشک شدن درياچه اروميه، سال 1389 صادق خليليان، وزير جهاد کشاورزي با اشاره به تشکيل کارگروه ويژه حفاظت از درياچه اروميه در تهران، از باور ساختن ابرها براي نجات درياچه سخن گفت. امري که با اما و اگرهايي همراه بود. چنانچه نادر قاضي پور، نماينده مردم اروميه در مجلس در سال ?? در اين باره توضيح داد که »تاکنون بارندگي ها در اروميه کاملا طبيعي بوده است ؛ چراکه هواپيماهايي که وظيفه بارور کردن ابرها را دارد در يزد مستقر هستند در مواقعي که هواي ابري در اروميه بود به اين دليل که زمان زيادي براي تيک آف آن‌ها به طول مي‌انجاميد، هواي ابري آسمان اروميه صاف مي‌شد.«
    آغاز به کار ستاد احياي درياچه اروميه 
    با ادامه افزايش خشکي درياچه اروميه، در سال 1393 و دوره اول آقاي روحاني، ستاد احياي درياچه اروميه آغاز به کار کرد تا طي يک برنامه 10 ساله، وضعيت درياچه اروميه را بهبود ببخشند. عيسي کلانتري که از سال 1393 تا 1400 رييس اين ستاد بود دليل محقق نشدن اهداف ستاد احياي درياچه را عدم تامين حقابه محيط زيستي اين درياچه توسط وزارت نيروي وقت عنوان کرد.
    عمليات انتقال آب ارس به درياچه اروميه و چالش هاي پيش رو
    ابلاغ مصوبه تخصيص اعتبار براي نجات درياچه اروميه توسط دولت سيزدهم در شروع کار، نشانگر حساسيت دولت نسبت به مطالبات عمومي و مشکلات زيست محيطي است. در ادامه چاره جويي ها براي احياي درياچه اروميه ، عمليات اجرايي طرح انتقال آب ارس به دشت شبستر و درياچه اروميه با دستور استاندار آذربايجان شرقي در سال 1401 آغاز شد؛ اين طرح با هدف تامين نياز آب شرب و بهداشتي تبريز ، تامين نياز آبي منطقه آزاد تجاري صنعتي ارس و شهرک هاي صنعتي، تامين حقابه زيست محيطي درياچه اروميه به ميزان ??? ميليون متر مکعب در سال به واسطه هدايت پساب تصفيه خانه فاضلاب طرح انتقال آب ارس به درياچه اروميه و تعادل بخشي آبخوان ها و منابع آب زير زميني اطراف درياچه اروميه اجرا مي شود.
    اين امر واکنش هايي را در پي داشت ؛ اصلي ترين موارد مخالفت با اين اقدام عبارتند از : ايجاد کم آبي در منطقه ارس، تبخير آب در جريان رسيدن به درياچه، هزينه بالاي انتقال آب ارس به درياچه، نابودي زيستگاه بکر ارسباران و خشک شدن دشت مغان.
    علاوه براين انتقال آب مازاد مناطقي چون سد کاني سيب به درياچه اروميه از جمله پروژه‌هاي سخت افزاري احياي درياچه اروميه است که در دولت سيزدهم در حال پيگيري است.
    با اين همه و علي رغم وعده هاي مختلفي که در دولت هاي مختلف داده شد و اعتبارات ميلياردي که براي بهبود آن، تخصيص داده شد اما وضعيت درياچه اروميه رو به وخامت گذاشته است و حتي صحبت از خشک شدن کامل آن مي شود.
    تبعات نابودي درياچه اروميه براي کشور
    خشک شدن کامل بزرگترين درياچه داخلي ايران، امري نيست که بتوان به سادگي از آن گذشت؛ از تبعات و آثار فاجعه بار زيست محيطي نظير نابودي تالاب هاي با ارزش بين المللي اطراف درياچه و از بين رفتن تنوع زيستي بسيار بالاي آن ( 11 گونه در معرض تهديد جهاني در اين منطقه زندگي مي کنند)، افزايش نمک و مواد شيميايي معلق در هوا، کاهش دوره زراعت، بيماري هاي تنفسي، کم ابي، از بين رفتن کشاورزي، گسترش پديده مهاجرت که علاوه بر آثار اجتماعي، داراي آثار اقتصادي و سياسي نيز هست تا از ميان رفتن فرصت هاي گردشگري، کاهش و نابودي مشاغل مختلف اعم از کشاورزي و ... که اثرات غير قابل انکاري بر اقتصاد دارد، همگي گوياي بحران هاي عظيمي است. به گزارش امانت به نقل از  پارسينه، حال بايد ديد در اندک زمان باقي مانده براي احياي درياچه اروميه، برنامه مسئولان امر مي تواند به حيات دوباره اين درياچه کمک کند؟

نظر خود را بنویسید ...

نظر سنجی