گروه تندرستي: متخصص تغذيه دانشگاه علوم پزشکي شهيدبهشتي با بيان اينکه هدف از رژيم‌هاي غذايي بايد ارتقاي سلامت و نه صرفا کاهش وزن باشد، به بيان رايج‌ترين باورهاي غلط و خطرناک تغذيه‌اي پرداخت.
تغذيه صحيح به عنوان مهمترين عامل تاثير گذار در تامين سلامتي و حفظ آن همواره مورد تاکيد متخصصان علم پزشکي بوده است؛ به طوري که داشتن سبک زندگي صحيح و توجه به نوع مصرفي مواد غذايي عامل موثر در سلامت جسمي و رواني افراد جامعه است.اهميت تغذيه در دو دوره زندگي يعني کودکي و سالمندي به علت شرايط خاص خود اهميت بيشتري دارد. در اين ميان برخي باورهاي غلط در خصوص تغذيه از ساليان دور در ذهن بسياري افراد شکل گرفته است که به عنوان دستورالعمل تغذيه‌اي مورد استفاده قرار گرفته و به ديگران نيز توصيه مي‌شود.
براساس همين اهميت موضوع سيزدهمين بسيج ملي تغذيه با شعار »حال خوب با وزن مناسب« از 24 دي‌ماه تا هفتم بهمن در سراسر کشور برگزار مي‌شود.تيرنگ نيستاني، استاد تغذيه دانشگاه علوم پزشکي شهيدبهشتي اظهار کرد: يکي از باورهاي اشتباه رايج بين عموم مردم، اين است که سالم ترين نان، سنگک است، اما اين باور درست نيست.
نان سنگک بهترين نان نيست
وي با اشاره به اينکه سلامت نان در گروي سلامت آرد، خواص تغذيه‌اي و روش طبخ است، افزود: در حال حاضر عمدتا نانوايي‌ها براي تهيه نان سنگک از آرد سفيد استفاده مي‌کنند؛ بنابراين نان سنگکي که با آرد سفيد توليد مي‌شود مزيتي بر ساير نان‌هاي سنتي ندارد.نيستاني با بيان اينکه نان سنگک با حرارت مستقيم و سوخت‌هاي فسيلي طبخ مي‌شود، ادامه داد: اين موضوع باعث مي‌شود که مواد زيان ‌بار و مضر، سلامت نان را تحت تاثير قرار دهد.عضو هيأت علمي دانشگاه با اشاره به اينکه برخي بر اين باورند که با ريختن سبوس روي نان سنگک سلامت آن به مراتب بيشتر مي‌شود، گفت: جدا از اين که در بيشتر موارد سبوس‌ها به فلزات سنگين و مشخصا آرسنيک آلوده هستند، اضافه کردن سبوس به نان مزيتي بيشتري در مقايسه با انواع نان ايجاد نمي‌کند.
وي توصيه کرد: نان سنگک به ساير نان‌هاي سنتي مزيتي ندارد؛ بنابراين صرفا با معيار سالم‌تر بودن اين نان‌ها، نمي‌توان توصيه به استفاده از آن کرد.نيستاني به دومين باور خطرناک تغذيه‌اي در بين عموم مردم اشاره کرد و افزود: بسياري از افراد معتقدند روغن‌هاي جانوري خصوصا روغن دنبه به عنوان چربي مفيد به ساير روغن‌ها ارجحيت دارد، اين باور نيز از اساس غلط است.متخصص تغذيه و رژيم درماني دانشگاه با انتقاد از اين باور تغذيه‌اي غلط مبني بر اينکه در گذشته مردم با استفاده از روغن‌هاي حيواني زندگي سالم‌تري داشتند،گفت:گذشتگان ما به مشاغلي چون دامپروري و کشاورزي مشغول بودند، با صنعتي شدن جوامع و مشاغل و همچنين پديده پشت ميز نشيني نمي‌توان همان اصول تغذيه‌اي قديم را براي زندگي امروز تجويز کرد، ضمن اين‌که امراض مختلف در گذشته حتي جوان‌ترها را قرباني مي‌کرد.وي مصرف روغن‌هاي جانوري به بهانه سالم تر بودن را مورد انتقاد قرارداد و گفت: بدون شک استفاده از روغن‌هاي جانوري و مشخصا روغن دنبه در دراز مدت باعث انسداد عروق مي‌شود.
چربي حيواني نخوريد
اين متخصص تغذيه ورژيم درماني دانشگاه با تاکيد بر اينکه قوانين علمي تابع شواهد علمي، عيني و ثابت شده هستند،خاطرنشان کرد: افرادي‌که مصرف روغن دنبه را توصيه مي‌کنند اگر يافته‌اي مبني بر سلامت اين چربي‌ها دارند بايد با مستندات علمي ثابت کنند.وي تاکيد کرد: تمامي مستندات و شواهد علمي نشان از اين دارد که آثار زيانبار چربي‌هاي حيواني به مراتب بيشتر از فوايد آن است.
به گفته اين عضو هيأت علمي دانشگاه باور سوم، غلط و متداولي که بين عموم مردم رواج دارد اين است که هر زمان احساس ضعف يا گرسنگي داريد بيسکويت سبوس دار بخوريد.متخصص تغذيه و رژيم درماني دانشگاه علوم پزشکي شهيدبهشتي توضيح داد: اضافه شدن سبوس به مواد غذايي مثل بيسکويت، نانها و ماکاروني، ارزش و مزيت نسبي ماده غذايي را بالاتر مي‌برد ولي هرگز به اين معني نيست که از کالري آن مي‌کاهد يا براي سلامت مفيد است و يا مي‌توان در مقادير بالا از آن استفاده کرد.اين عضو هيأت علمي دانشگاه با اشاره به اينکه يکي از رايج ترين واشتباه ترين باورهاي عمومي اين است که «دوره بارداري دوره رژيم غذايي نيست»، اضافه کرد: خيلي از مردم برداشت درستي از واژه رژيم ندارند، رژيم بارداري به معني برقراري تعادل تغذيه‌اي براي حفظ سلامت مادر و جنين است.وي يادآوري کرد:دوره بارداري بي ترديد زمان گرفتن رژيم کاهش وزن نيست، يک خانم باردار حتي اگر حين بارداري وزن بسيار بالايي هم داشته باشد نبايد رژيم‌هايي را با قصد کاهش وزن دنبال کند، در اين دوران حساس وزن بايد به صورت منطقي بالا رود.
زنان باردار زياد نخورند
نيستاني با بيان اينکه زنان باردار نيازمند مشاوره گرفتن از متخصصان تغذيه در دوران بارداري هستند، تاکيد کرد: اين توصيه که در بارداري يا شيردهي بايد جاي دو نفر غذا بخوريم از پايه و اساس غلط است.وي در ادامه با بيان اينکه هدف از رژيم‌هاي غذايي کاهش يا کنترل وزن بايد ارتقاي سلامت باشد ادامه داد: اگر هدف صرفا کاهش وزن باشد، هر راهکاري مي‌تواند براي لاغر شدن به عنوان ابزار استفاده شود، اين کار به ضرر سلامت منجر خواهد شد.نيستاني در ادامه با اشاره به اين موضوع که خوردن غذاهاي کم کالري به کاهش وزن کمک مي‌کند، خاطرنشان کرد: برخي از افراد براي اينکه وزنشان را کم کنند به رژيم‌هاي لاغري ميوه و سبزيجات رو مي‌آورند و انواع ميوه‌ها را در سبد غذايي‌شان قرار مي‌دهند؛ غافل از اينکه استفاده بيش از حد از ميوه‌ها هم براي رژيم لاغري مناسب نيست و حتي به دليل قند بالا باعث چاق شدن هم مي‌شود.
وي با بيان اينکه استفاده بيش از حد نياز بدن از شير با هدف لاغر شدن يکي ديگر از باورهاي غذايي غلطي است که بسيار رايج است،گفت: استفاده از شير و لبنيات در مقادير توصيه شده هيچ اشکالي ندارد و مي‌تواند سلامت بدن را تضمين کند ولي نکته اينجاست که افراط در مصرف اين ماده غذايي موجب انباشت چربي در بدن مي‌شود.
کالري شير را جدي بگيريد
وي ادامه داد: هرليوان شير 2 و نيم درصد چربي معادل 10 قاشق برنج (منهاي روغن) کالري دارد، بنابراين با اين باور که شير غذايي سالم است و کالري ندارد نمي‌توان بيش از مقدار توصيه شده (دوليوان در روز) از اين ماده غذايي استفاده کرد.
توصيه‌هايي براي کنترل وزن کودکان
غزاله اسلاميان دکتري علوم تغذيه دانشگاه با اشاره به اينکه بخش اعظم ذائقه آموختني است و کودکان از والدين خود، غذاخوردن را مي‌آموزند، گفت: بنابراين والدين نقش مهمي در شکل‌گيري الگوي غذايي کودک خود دارند.اسلاميان برقراري نظم در ساعات خواب و بيداري را در رشد و کنترل وزن کودکان بسيار تأثيرگذار عنوان کرد.وي آهسته غذا خوردن را يکي از راهکارهاي مهم در کنترل اشتها برشمرد و گفت: افرادي که سريع غذا مي‌خورند پيش از رسيدن پيام سيري مقدار زيادي غذا خورده‌اند؛ بنابراين بايد آهسته غذا خوردن را با کودکان‌ تمرين کنيم.اين دکتري علوم تغذيه به والدين توصيه کرد: غذاي کودک را در ظرف جداگانه‌اي براي او بريزيد تا هنگام غذا خوردن، احساس رقابت با ساير اعضاي خانواده را نداشته باشد و در آرامش غذاي خود را ميل کند.
جلوي تلويزيون غذا نخوريد
اين عضو هيأت علمي دانشگاه تاکيد کرد: از مصرف غذا در هنگام تماشاي تلويزيون در خانه پرهيز کنيد، زيرا اين امر سبب عدم تمرکز در هنگام غذا خوردن و در نتيجه مصرف بيش از حد مواد غذايي مي‌شود.به گفته اسلاميان بايد به کودک آموزش دهيم همراه با غذا به ميزان کافي از سبزي‌هاي تازه به صورت سالاد يا سبزي خوردن استفاده کند.اين متخصص تغديه انجام فعاليت بدني منظم به صورت روزانه و به مدت حداقل يک ساعت را توصيه کرد و گفت: مدت زمان پياده روي را بايد برحسب تحمل کودک به تدريج افزايش داد تا تمايل بيشتري براي انجام آن داشته باشد.به گفته وي نبايد به منظور تشويق کودک از خريد مواد غذايي مثل تنقلات يا رفتن به رستوران استفاده کرد.
به گزارش امانت به نقل از فارس،اسلاميان با تاکيد بر کنترل استرس، اضطراب و دل نگراني‌هاي کودکان که به صورت ريزه خواري نمود پيدا مي‌کند توصيه کرد: در کودکان و نوجواناني که عادت به مصرف زياد مواد غذايي پرکالري از قبيل چيپس  نوشابه و غيره دارند بهتر است به تدريج ميزان اين مواد در رژيم غذايي کاهش داده شود.