گروه فناوري: اخيرا در فضاي مجازي شاهد اصطلاح جالبي به نام »ابر دزدي« بوديم، پديدهاي که با صفات بيسابقه، غير طبيعي و .. همراه شده بود و روايت ميکرد که ابرها پس از ورود به مرز ايران محو ميشوند. اما يک سوال پيش ميآيد؛ توطئه يا دشمن، چه کسي ميخواهد ابرهاي ايران را بدزدد؟
در روزهاي اخير تصاويري همراه با نظرات عجيبي مبني بر»ابردزدي« در فضاي مجازي منتشر شد، کاربران که البته به نظر نميرسيد کارشناس باشند، از اين موضوع که چرا سمت ايران خشک و بيابر و سمت ترکيه برفي و ابري است، ابراز تعجب کردند.
تصاوير منتشر شده بي تاريخ و بدون هيچ توصيف درستي منتشر شده بود و ادعا ميکردند که ابرها پس از ورود به ايران محو ميشوند و اين اتفاق نيز کاملا بي سابقه است.
چه کسي مقصر بود، دشمن فرضي؟
تصاوير ماهوارهاي نشان ميدهند که چنين اتفاقي بي سابقه نيست و حتي در سالهاي قبلي و در زمانهاي مشابه از سال رخ داده است، با اين حال شايعات خيلي سريع در تمام فضاي مجازي پراکنده شد و روزمره مردم را درگير کرد. در دنياي امروز که عصر داده است گمراه نشدن آسان نيست، اما حداقل ميشود از دامن زدن به چنين مسائلي که نياز به کارشناس دارد، پرهيز کرد. براي صحت سنجي چنين رواياتي بايد يک بازه زماني معين را در نظر گرفت و در آن بازه جزئياتي همچون اختلافات ارتفاعي، پوشش گياهي، شرايط آب و هوايي و... را بررسي کرد و حتي بد نيست که قبل از شايعه پراکني با اصطلاحاتي همچون خطوط مرزي و شرايط جغرافياي و امثال آنها آشنا شويم.بنابر گزارشات و تا سال آبي کنوني که از مهرماه آغاز شده است، امسال خشکتر از نرمال بوده است، با اين حال نميتوان با دقت کافي ميزان بارش تا پايان سال آبي را پيش بيني کرد، چرا که چند سالي ميشود که ايران درگير خشکسالي است. از طرفي همچنان جامعه علمي به طور کامل متقاعد نشده است که باروري ابرها و روشهاي مختلف در آب و هوا و بارش برف و باران اثرگذاري بالايي دارد؛ اما بر اساس گزارشات سرمايه گذاري در اين زمينه چه در ايران و چه در ديگر کشورها ادامه دارد، اما همچنان اين موضوع که مشکلات خشکسالي در ايران و در تمام جهان وجود دارد و هيچ ابر پروژهاي تا کنون نتوانسته آن را حل کند، نميتوان ناديده گرفت.
اگر در آن بازه زماني که در فضاي مجازي منتشر شده، به شمال غرب ايران نگاه کنيم، به راحتي ميبينيم که کشور همسايه با هيچ ترفندي نتوانسته ابرها را از ايران بدزدد و حتي اگر کارشناس نباشيم هم ميتوانيم در هر دو سوي مرز ايران و ترکيه ابرها را ببينيم. بنابراين ميتوان گفت آنچه از خطوط مرزي و شرايط آب و هوايي امروز ايران در فضاي مجازي منتشر شد و سر و صداي زيادي داشت نه تنها غير طبيعي نيست بلکه در همين بازههاي زماني در سالهاي گذشته نيز ديده شده است.
در واقع ميتوان پي برد که چنين تصاويري از ابتدا براي شايعه پراکني در مورد يک روايت غيرعلمي منتشر شدهاند. حتي اگر نخواهيم باور کنيم که ابردزدي يک شايعه است، با ديدن چنين تصاويري اگر کمي به باورهاي خود شک نکنيم، نميتوانيم خود را شنونده و بيننده عاقل بناميم، چرا که تنها با چند تصوير به اين نتيجه رسيديم که ابرها را از مرز ايران ربودهاند!
شبه علم بار ديگر به ميدان آمد
در مواجهه با روايت »ابر دزدي« به طور مشابه با اکثر روايات غير علمي و طور واضح يکي از شاخصترين ويژگيهاي شبه علم را ميتوان ديد، بدون هيچ بررسي دقيقي همان ابتدا سر از رسانههاي عمومي درآورد و به محک تجربه تن نداد. دقيقا مشخص نيست چه زماني تصميمي مبني بر آموزش صحيح براي ورود به فضاي مجازي گرفته خواهد شد.
به گزارش امانت به نقل از خبر آنلاين،خطا در علم از ابتدا وجود داشته است و نميتوان آن را هيچ گاه ناديده گرفت، هر روزکه ميگذرد قوانين بسياري در علم، نقض و قوانين بسياري به علم اضافه ميشوند. در اين بين تنها کاري که از ما بر ميآيد اين است که در مواجهه با چنين رواياتي در جهت آگاهي خود تلاش کنيم و قبل از باور کردن رواياتي همانند »ابر دزدي«، به تحقيق دربارهي واقعيتهاي سازگار با آن و از آن مهمتر واقعيتهاي ناسازگار با آن بپردازيم. به ياد داشته باشيم در عصر داده، دچار شدن به توهم دانايي در نتيجه عدم شناخت شبه علم از علم پديد ميآيد و جامعه را در بيخردي فرو ميبرد.