گروه فرهنگي: نويسنده، پژوهشگر تاريخ با اشاره به اينکه درباره موسيقيدانان اطلاعات دقيقي در دست نيست، گفت: پژوهش موسيقي در ايران مغفول مانده است موسيقيدانان ما اهل نوشتن نبودند و بيشتر حرفشان را با سازشان ميزدند.
در نشست پژوهشي جشنواره بينالمللي موسيقي فجر که با حضور مهدي امينفروغي مجري کارشناس و مهدي نورمحمدي نويسنده، پژوهشگر تاريخ و سندشناس ، ساعد آذري مدرس و پژوهشگر موسيقي و مسعود کوثري نويسنده، پژوهشگر، استاديار و مدير گروه ارتباطات اجتماعي دانشگاه تهران از راديو گفتوگو پخش شد مطالبي عنوان شد که در ادامه مطلب مي خوانيم:
مهدي نورمحمدي نويسنده، پژوهشگر تاريخ و سندشناس اظهارداشت: وقتي ميخواهيم راجع به يک شخصيت تاريخي يا موسيقايي تحقيق کنيم، با اسناد متفاوتي طرف هستيم؛ مثل کتابها، نامهها و منابع شفاهي و البته مهمترين منبع مطبوعات است که هميشه بسيار مورد توجه پژوهشگران بوده است. اين مطبوعات در زمان حيات افراد منتشر شده و بسيار مستند است.
وي گفت: پژوهش موسيقي در ايران مغفول مانده است؛ چرا که موسيقيدانان ما اهل نوشتن نبودند و بيشتر حرفشان را با سازشان ميزدند. با توجه به فقر پژوهشي که در زندگينامه اهالي موسيقي داريم، مطبوعات بهترين منبع ما براي پژوهش هستند؛ هرچند که آرشيوداري در ايران چندان دقيق نبوده است. متاسفانه بايد بگويم در برخي عناوين روزنامهها، تمام شمارهها آرشيو نشدهاند؛ البته رفته رفته شرايط خيلي بهتر شده است.
اين پژوهشگر افزود: با بررسي دقيق مطبوعات ما مجهولات زيادي را روشن ميکنيم و حتي با اين منابع کتابهاي زندگينامه از هنرمندان قديمي موسيقي نوشته و منتشر شدهاند. نورمحمدي بيان کرد: من به شدت نسبت به مسائل تاريخي و موسيقايي علاقه و عطش دانستن داشتم؛ داشتههاي موجود هم عطش بنده را پاسخ نميداد. درباره موسيقيدانان اطلاعات دقيقي در دست نيست؛ مثلا در مورد خيلي از موسيقيدانان ما تاريخ تولد، فوت يا محل دفنشان نداريم. اين پژوهشگر در بخش ديگري از سخنانش اظهارداشت: دستيابي به آينده بدون توجه به گذشته مبهم خواهد بود. ما بايد گذشته را بشناسيم. هويت، خيلي مهم است. کشورهايي هستند که سال استقلالشان با هويت ما قابل مقايسه نيست. ما بايد به اين پشتوانه افتخار کنيم.
موسيقي در همه زندگي جريان دارد
مدرس و پژوهشگر موسيقي با بيان اينکه اين هنر در همه لحظات زندگي ما جريان دارد، گفت: موسيقي و زبان فارسي از هم جدا نيستند؛ شعر، موسيقي و آواز بيشتر وقتها در هم تنيده ميشوند.
ساعد آذري اظهار داشت: کلمه راهبرد در موسيقي اهميت زيادي دارد که هدف يا اهداف ما را پررنگ ميکند و البته سمت و سوي اين هدفگذاري هم مهم است. ما در اين حوزه نهادهاي مختلفي داريم که هر کدام مسير خود را دارند. اينجا طراحي براي رسيدن به هدف مطرح ميشود که بسيار اهميت دارد. نگاه تاريخي هميشه به گذشته است اما نگاه راهبردي کمي متفاوت است.
تنوع موسيقي براي سنين مختلف در ايران کافي نيست
آذري به عنوان مثال رابطه موسيقي و زبان فارسي را بررسي کرد و توضيح داد: موسيقي و زبان فارسي از هم جدا نيستند؛ زيرا بيشتر وقتها موسيقي و حوزه آواز در هم تنيده ميشوند. هنر موسيقي از انتزاعيترين هنرها است و بايد به اين موضوع توجه زيادي داشت.
وي در بخش ديگري از سخنانش به نقش پررنگ موسيقي در زندگي اشاره و اضافه کرد: يک جوان از لحظهاي که از خواب بيدار ميشود، درگير موسيقي است و اين هنر تقريبا در تمام لحظات زندگي ما جريان دارد.
آذري با اشاره به اينکه تنوع محتواي موسيقي براي سنين مختلف در ايران کافي نيست، اظهار داشت: بر عکس تفکر ما که موسيقي را صرفا براي نوجوان و جوان ميبينيم؛ غرب براي هر سن و سال و هر فردي با علايق مختلف برنامه خودش را دارد. ما در اين مسير، برنامه و تعريفي نداشتيم و محتواها بايد به صورت راهبردي به مخاطب عرضه شوند.
اين مدرس با اشاره به فضاي موسيقي ايران در سال 1392 و شرايط مخاطب و موسيقي در آن برهه زماني گفت: بايد برنامههاي راهبردي موسيقي در يک بازه 10 ساله مثلا از سال 1392 تا سال 1402 مورد برنامهريزي و بررسي قرار گيرد.
سليقه موسيقي جوانان تغيير کرده است
نويسنده و استاد دانشگاه با بيان اينکه ذائقه و شکل مصرف موسيقي جوانان تغيير کرده است، گفت: ديگر يک نوع موسيقي براي جامعه کافي نيست، حتي اگر آن موسيقي محترم باشد. مسعود کوثري اظهارداشت: مساله مهمي که بايد به آن توجه کرد، مساله فضاي شنيداري است که هر چه را ميشنويم از صداي بوق ماشينها تا موسيقي بالابر (آسانسور) را در بر ميگيرد. مهم است، بدانيم در سبد شنيداري مردم چه چيزي وجود دارد؟ آيا تکثر دارد؟ آيا نسلهاي مختلف از پير تا جوان را پوشش ميدهد؟ ما در جامعهاي که متشکل از نسلهاست، زندگي ميکنيم و هر کسي ذائقه خاص خودش را دارد. منظورم گسست نسلها نيست، بلکه تکثر نسلهاست.
کوثري درباره تکثرگرايي گفت: به عنوان مثال شما نميتوانيد و نبايد در جاده و در زمان رانندگي سمفوني گوش کنيد و در آن غرق شويد و در واقع به موسيقي نياز داريد که ذهن شما را درگير نکند. اينجا بايد درباره تکثرگرايي صحبت کنيم. اينها مسائلي است که نشان ميدهد يک نوع موسيقي براي ما کافي نخواهد بود؛ حتي اگر آن موسيقي براي ما محترم باشد.
شکل مصرف موسيقي جوانان تغيير کرده، چه بخواهيم و چه نخواهيم!
اين استاد دانشگاه در بخش ديگري از سخنانش گفت: چه بخواهيم و چه نخواهيم شکل مصرف موسيقي در جوانان عوض شده و سليقهها متفاوت شده است و اين در حالي است که به موسيقي سنتي توجه چنداني نميشود. اين واقعيتي است که همه ما از مسئولان فرهنگي گرفته تا متوليان توليد موسيقي بايد آن را بپذيرند. درست است که سياستهاي فرهنگي هميشه و در همه حال اعمال ميشود، اما جلوي تکثر را نميتوان گرفت و من انتظار دارم که همه ما اين تکثر را به رسميت بشناسيم.
به گزارش امانت به نقل از ايرنا،کوثري همچنين اضافه کرد: جايگاه موسيقي ما در جهان بايد شناخته شود. نبايد فقط با يک گونه، جايگاه خود را تعريف کنيم. ما نياز به بروزرساني داريم. شما کيهان کلهر را ببينيد که با کمانچه چه ميکند و چگونه مخاطب خارجي را جذب کرده است.