گروه گزارش: آذربايجان غربي به دليل موقعيت جغرافيايي، شرايط آبوهوايي مناسب، و پوشش گياهي متنوع، يکي از مهمترين مناطق توليد عسل در ايران به شمار ميرود. اين استان با داشتن مراتع و جنگلهاي وسيع، به زنبورداران امکان ميدهد تا به توليد عسل باکيفيت و انواع مختلف بپردازند.
به دليل موقعيت جغرافيايي، شرايط آبوهوايي مناسب، و پوشش گياهي متنوع، يکي از مهمترين مناطق توليد عسل در ايران به شمار ميرود. اين استان با داشتن مراتع و جنگلهاي وسيع، به زنبورداران امکان ميدهد تا به توليد عسل باکيفيت و انواع مختلف بپردازند. توليد عسل در اين استان نهتنها به اقتصاد منطقه کمک ميکند، بلکه از نظر بهداشت و سلامت نيز داراي اهميت بسياري است.
آذربايجان غربي با داشتن مراتع سرسبز، گلها و گياهان دارويي متعدد، محيط مناسبي را براي زنبورداري فراهم کرده است. اين استان داراي فصلهاي معتدل و منابع آبي غني است که باعث تنوع گياهان و گلها در طول سال ميشود. همين تنوع گياهي به توليد انواع مختلف عسل از جمله عسل کوهي، عسل گياهي و عسل جنگلي کمک ميکند. اين تنوع در عسل توليد شده، باعث ميشود محصولات اين منطقه از کيفيت و مزهاي منحصربهفرد برخوردار باشند.
تاريخچه زنبورداري در آذربايجان غربي
زنبورداري در آذربايجان غربي داراي تاريخچهاي طولاني است. از گذشتههاي دور، مردم اين منطقه به دليل شرايط مناسب طبيعي، به زنبورداري و توليد عسل اشتغال داشتهاند. اين شغل بهمرورزمان با استفاده از روشهاي سنتي و مدرن توسعهيافته و امروزه به يکي از مشاغل اصلي در مناطق روستايي و حتي شهري اين استان تبديل شده است.
رضا محمودزاده يکي از زنبورداران اهل اروميه در گفتگو با خبرنگار پايگاه خبري تحليلي «حرفرک» با اشاره به اهميت زنبور داري و وضعيت توليد عسل اظهار کرد:زنبورداري و توليد عسل در اين استان نقش مهمي در ايجاد اشتغال، توسعه اقتصاد روستايي و کاهش وابستگي به نفت دارد.
وي ادامه داد: عسل در آذربايجان غربي جايگاه ويژهاي در فرهنگ غذايي مردم دارد. از عسل بهعنوان شيرينکننده طبيعي در انواع غذاها و نوشيدنيها استفاده ميشود. همچنين، عسل بهعنوان داروي گياهي براي درمان برخي از بيماريها مانند سرماخوردگي و کمخوني مصرف ميشود.
محمودزاده تصريح کرد: زنبورعسل نقش مهمي در حفظ محيطزيست و گردهافشاني گياهان دارد. زنبورداران با نگهداري از زنبورعسل، به حفظ تنوع زيستي و تعادل اکوسيستم کمک ميکنند.
وي يادآور شد: در حال حاضر، آذربايجان غربي با دارابودن تعداد زيادي از زنبورستانهاي مدرن و سنتي، يکي از بزرگترين توليدکنندگان عسل در کشور محسوب ميشود.
اين زنبوردار عنوان کرد: طبق آمارهاي موجود، توليد عسل در اين استان سالانه به چندين هزار تن ميرسد که بخش بزرگي از آن به بازارهاي داخلي و حتي خارجي عرضه ميشود. زنبورداران اين منطقه با استفاده از روشهاي نوين زنبورداري و بهرهگيري از دانش فني روز، توانستهاند به توليد عسل باکيفيت و باارزش غذايي بالادست يابند.
وي با اشاره به مشکلات و چالشهاي زنبورداري و توليد عسل در استان گفت: کمبود بارش و خشکسالي، يکي از مهمترين چالشهاي پيشروي زنبورداران در اين استان است و برخي از بيماريها مانند لوک زنبورعسل، ميتوانند به زنبورستانها آسيب جدي وارد کنند.محمودزاده به کمبود نقدينگي زنبورداران اشاره کرد و گفت: زنبورداران براي خريد تجهيزات و نهادههاي موردنياز خود با کمبود نقدينگي مواجه هستند.
وي يادآور شد: با وجود شرايط مناسب و توليد بالاي عسل، زنبورداران آذربايجان غربي با چالشهايي نيز مواجه هستند. يکي از مشکلات اصلي، تغييرات اقليمي و خشکسالي است که بر پوشش گياهي و در نتيجه توليد عسل تأثير منفي ميگذارد.
محمودزاده افزود: همچنين، کمبود نقدينگي و سرمايهگذاري در اين بخش، مشکلاتي را براي زنبورداران به وجود آورده است. بيماريها و آفات زنبورها نيز از ديگر چالشهايي است که توليد عسل را تهديد ميکند.
راهکارهاي پيشنهادي براي بهبود توليد عسل
وي خاطرنشان کرد: براي رفع مشکلات و توسعه بيشتر توليد عسل در آذربايجان غربي، دولت ميتواند با ارائه تسهيلات مالي و حمايتي، به کاهش هزينههاي زنبورداران و تقويت توان رقابتي آنها کمک کند.
محمدزاده افزود: برگزاري دورههاي آموزشي و تحقيقات علمي در زمينه زنبورداري، ميتواند به افزايش دانش فني و بهبود روشهاي توليد کمک کند.وي گفت: تشکيل تعاونيهاي زنبورداري ميتواند به افزايش همکاري و هماهنگي بين زنبورداران و بهبود بازاريابي و فروش محصولات کمک کند.محمودزاده تصريح کرد: باتوجهبه کيفيت بالاي عسل توليد شده در اين منطقه، ميتوان بازارهاي صادراتي جديدي را شناسايي و به توسعه صادرات پرداخت.
اين زنبوردار عنوان کرد: ارائه خدمات دامپزشکي و دارويي مناسب براي کنترل و پيشگيري از بيماريها و آفات زنبورها، ميتواند به افزايش توليد و کيفيت عسل کمک کند.
وي اذعان کرد: برخي از واحدهاي زنبورداري در آذربايجان غربي توانستهاند با بهرهگيري از فناوريهاي نوين و رعايت استانداردهاي بينالمللي، محصولات با کيفيتي توليد کرده و به بازارهاي داخلي و خارجي عرضه کنند. اين واحدها با استفاده از تکنيکهاي مدرن زنبورداري و توجه به سلامت و تغذيه زنبورها، به توليد عسل باارزش غذايي بالا و مزهاي منحصربهفرد دست يافتهاند.
وي خاطرنشان کرد: توليد عسل در آذربايجان غربي با وجود چالشهاي موجود، همچنان بهعنوان يکي از بخشهاي حياتي اقتصادي استان شناخته ميشود. با حمايتهاي مناسب و اتخاذ راهکارهاي عملي، اين صنعت ميتواند به رشد و توسعه بيشتري دست يابد و نقش مهمتري در اقتصاد ملي و منطقهاي ايفا کند.
وي اظهار کرد: همکاري بين نهادهاي دولتي، بخش خصوصي و مراکز علمي ميتواند به بهبود وضعيت توليد عسل و افزايش توان رقابتي آن کمک کند. باتوجهبه پتانسيلهاي موجود، آذربايجان غربي ميتواند بهعنوان يک الگوي موفق در زمينه توليد عسل در کشور مطرح شود.
22 درصد عسل کشور در آذربايجان غربي توليد ميشود
خسرو شهبازي با بيان اينکه توليد عسل در آذربايجان غربي نقش مهمي ايفا ميکند اظهار کرد: اين استان رتبه اول کشوري را از نظر تعداد کلني با بيش از يک ميليون و 500 کلني و توليد 22 درصد عسل کشور را دارد و با حمايت از زنبورداران و توسعه زنبورداري نوين، ميتوان به جايگاه اين استان در بازارهاي جهاني عسل ارتقا داد و از فوايد اقتصادي و زيستمحيطي آن بهرهمند شد.
رييس سازمان جهاد کشاورزي آذربايجان غربي با بيان اينکه عسل قرنهاست که به عنوان يک ماده غذايي مغذي و دارويي مورد استفاده قرار ميگيرد عنوان کرد: سالانه نزديک به 27 هزار تن عسل باکيفيت بالا در استان توليد ميشود و نياز است با ايجاد زنجيرههاي ارزش، مسير صادرات اين محصول تسهيل و موانع مرتفع شود.
وي ادامه داد: نياز است محققان و متخصصان توليد و فراوري زنبورعسل، ترويج استفاده از اين محصول در لوازم آرايشي و بهداشتي و دارويي بيشتر موردتوجه قرار دهند.
وي يادآور شد: آذربايجان غربي استاني در شمال غربي ايران، به عنوان قطب توليد عسل در کشور شناخته ميشود و ??? نوع گياه دارويي در استان وجود دارد و عسلهاي توليدي نيز از شهد همين گياهان هست که عسل توليدي استان در نوع خود در جهان بينظير است.
شهبازي بيان کرد: فراوردههاي توليد شده از زنبور خواص زيادي براي انسانها دارند و عسل تنها يکي از چند فرآوردهاي است که زنبورعسل توليد ميکند.
اشتغال 1500 نفر در صنعت زنبورداري
پرويز امجدي با بيان اينکه آذربايجان غربي با دارا بودن تنوع گياهي بالا، مراتع سرسبز و ييلاقات خنک ،مکان مناسبي براي زنبورداري و پرورش زنبور عسل است گفت: در اين شهرستان يک هزار و 500 نفر بهرهبردار به طور مستقيم به شغل زنبورداري مشغول هستند.وي با اشاره به شرايط جوي و آب و هوايي در ييلاقات شهرستان اروميه واقع در بخشهاي مرگور، سيلوانا، سرو، انزل و بالانج، افزود: با توجه به بارندگيهاي خوب و همچنين رضايت زنبورداران از پوشش گياهي ييلاقات شهرستان اروميه پيشبيني ميشود که در سال جاري 300 مجوز استقرار در مناطق ييلاقي اين شهرستان صادر شود.
ويخاطرنشان کرد: ييلاقات شهرستان اروميه به لحاظ تنوع و نوع پوشش گياهي يکي از کم نظير ترين ييلاقات کشور محسوب ميشود که هرساله با شروع فصل گرما زنبورداران اين شهرستان و استانهاي مجاور را به اين مناطق بکر و بي نظير سوق ميدهد.
به گزارش امانت به نقل از حرف رک، گفتني است اين شهرستان با دارا بودن 273 هزار و 433 کندوي زنبور عسل و توليد بالاي 4 هزار و 500 تن رتبه دوم توليد در استان را دارا است.