مسموميت و مرگ بر اثر استفاده غلط از شوينده‌ها

هر ساله به رسم ديرينه ما ايراني‌ها، روزهاي منتهي به ايام نوروز مصادف مي‌شود با خانه‌تکاني و البته افزايش استفاده از مواد شوينده که مي‌تواند در صورت درست مصرف نشدن، جان افراد را به خطر اندازد. قطعاً نمي‌توان مواد شوينده را از چرخه سبد خانوار حذف کرد، اما ضرورت مصرف صحيح و رعايت دستورالعمل‌ها در بهره‌مندي از اين فرآورده‌ها بسيار حائز اهميت است.
به گفته متخصصان، اسفند، ماه پرتردد بانوان به مراکز درماني به خاطر مسموميت با مواد شوينده است. در اين‌باره دکتر فراز زنديه، متخصص طب اورژانس و فوق‌تخصص سم‌شناسي باليني مي‌گويد: »مواد شوينده با استانداردهاي خاصي ارزيابي مي‌شوند تا عوارض خطرناکي نداشته باشند، اما ممکن است عوارض سطحي براي افراد ايجاد کنند.
معمولاً در اسفندماه ميزان مراجعه بانوان به مراکز درماني و اورژانس به همين علت افزايش مي‌يابد، چرا که برخي افراد از روي ناآگاهي مواد شوينده را با هم ترکيب مي‌کنند.اغلب فکر مي‌کنند براي تميزي بهتر مي‌توانند جوهرنمک و وايتکس را مخلوط کنند و نتيجه بهتري در تميزي سطوح به دست آورند، غافل از اينکه مخلوط شدن اين دو ماده شوينده، گازي به نام »کلر« ايجاد مي‌کند که استنشاق آن مي‌تواند حتي منجر به مرگ افراد شود که البته نشانه‌هايي دارد که افراد بايد به آن دقت کنند، چرا که مسموميت با مواد شوينده استنشاقي، همواره با علائمي همچون سرفه، تنگي نفس، سوزش در گلو و گيجي همراه است.«
ماليدن خميردندان و سيب‌زميني روي پوست سوخته ممنوع
دکتر زنديه با بيان اينکه به محض تماس اين مواد با پوست يا چشم، لازم است محل آلوده به‌سرعت با آب فراوان شسته شود، بيان مي‌کند: »افرادي که چنين شرايطي دارند، حتماً با اورژانس 115 تماس بگيرند تا به مراکز درماني منتقل شوند. يکي از بدترين کارهايي که مردم انجام مي‌دهند، عمل به توصيه همسايگان است، مثلاً روي پوست آسيب‌ديده خميردندان يا سيب‌زميني بگذارند!
بايد بگويم هيچ کدام اثري در بهبود پوست سوخته‌شده ندارد، حتي مي‌تواند منجر به عفونت و تشديد التهاب پوست شود. همچنين باوري اشتباه بين مردم رواج پيدا کرده است، مبني بر اثربخش‌بودن مصرف شير در هنگام مسموميت‌ها، بايد بگويم اين توصيه علمي نيست و استفاده از شير نمي‌تواند از آسيب‌هاي به‌ وجود آمده در دستگاه تنفسي بکاهد.«
16 درصد از مسموميت‌ با مواد شيميايي در شوينده‌هاي خانگي است
دکتر فرحناز حسيني، رئيس اداره نظارت بر فرآورده‌هاي بهداشتي سازمان غذا و دارو با اشاره به اينکه 90 درصد مسموميت‌ها با مواد شوينده در منازل اتفاق مي‌افتد، مي‌گويد: »بررسي‌ها نشان مي‌دهد، 16درصد از کل مسموميت‌هاي ناشي از مواد شيميايي به شوينده‌هاي خانگي مربوط مي‌شود و متأسفانه روند اين مسموميت‌ها در سال‌هاي اخير افزايشي بوده است که اهميت توجه به اصول ايمني هنگام مصرف شوينده‌ها و ضدعفوني‌کننده‌ها را بيش از پيش برجسته مي‌سازد.
استفاده از شوينده‌ها و مواد گندزدا بايد با دقت و آگاهي کامل انجام شود، چرا که شوينده‌هاي خانگي، بخش قابل توجهي از مسموميت‌هاي شيميايي را به خود اختصاص داده‌اند. رعايت دستورالعمل‌هاي ايمني هنگام استفاده از اين مواد براي حفظ سلامت افراد ضروري است.«
بسياري از شوينده‌ها داراي ترکيباتي با خاصيت اسيدي، قليايي يا کلره هستند که مي‌توانند به ريه، پوست و چشم آسيب برسانند. به‌کارگيري اين محصولات در محيط‌هاي بدون تهويه مناسب خطرات جدي به همراه دارد و مواجهه طولاني‌مدت با بخارات اين مواد مي‌تواند به مشکلات تنفسي و ساير آسيب‌هاي جدي منجر شود.
به گزارش امانت به نقل از سلامت نيوز ، دکتر حسيني توضيح مي‌دهد: »براي پيشگيري از مسموميت، ضروري است اين محصولات در مکان‌هايي دور از دسترس کودکان نگهداري شوند.
قراردادن شوينده‌ها در کمدهاي زير ظرف‌شويي يا انتقال آنها به ظروفي مانند بطري‌هاي نوشابه، اقدامي خطرناک است چرا که خطر مسموميت در کودکان نوپا و ‏کنجکاو از ‏اين طريق بسيار بالاست؛ اگر به طور اتفاقي کودکي مواد شوينده را بلعيد، او را وادار به استفراغ نکنيد اين امر مي‌تواند منجر به مرگ کودک شود. در صورت بروز مسموميت يا استنشاق بخارات سمي، بهترين کار تماس فوري با مراکزاورژانس است.«