گروه اجتماعي: درياچه اروميه از اواسط دهه 70 شروع به خشک شدن کرده و هرسال با کم شدن 40 سانتيمتر از عمق آن اين معضل زيست‌محيطي به بحراني‌ترين وضعيت خود يعني از بين رفتن نزديک به 95 درصد از وسعتش به نابودي کامل نزديک مي‌شود.
هرچند در اين دو دهه اقدامات، سمينارها و همايش‌هاي متعددي توسط دولت‌هاي روي کار آمده برگزارشده اما همه اين اقدامات در حد شعار بوده و خيلي از آن‌ها بر روي کاغذ باقي ماند تا اينکه با فعاليت دولت يازدهم و اولين شعار رئيس‌جمهوري مبني بر احياي درياچه اروميه اميدها براي احياي درياچه اروميه قوت گرفت.
*درياچه اروميه اسير سياست شده است
اما عدم تزريق اعتبارات موردنياز، تغيير نه‌چندان وضعيت فعلي درياچه اروميه به همراه تشديد خشک شدن درياچه خيلي زود نشان داد اين وعده نيز بيش از آنکه اقدامات عملي و در خور توجهي در پي داشته باشد شعار بوده است.هرچند دولت يازدهم در سال‌هاي ابتدايي تلاش‌هايي آغاز کرد و بارش مناسب آن سال‌ها نيز کمک‌کار خوبي براي مانورهاي تبليغاتي دولت شد اما تاکنون اقدام قابل‌توجهي جز احداث تونل انتقال آب از زاب به سمت درياچه در خصوص احياي درياچه صورت نگرفته است و تبخير بالاي آب درياچه در پي ورودي صفر شرايط را مجدد به مرز بحران پيش برد.در زمان دولت تدبير و اميد 44 پروژه در مسير احياي درياچه عملياتي شده است هرچند بخش کوچکي از اين طرح‌ها به‌صورت مسکن و مقطعي توانست به مدد بارش‌هاي مناسب در برخي از مقاطع زماني نويدبخش احياي درياچه باشد اما آنچه در عمل قابل‌مشاهده است تداوم بحران زيست‌محيطي و خشک شدن اين تالاب بين‌المللي است.
با گذشت پنج سال از آغاز به کار ستاد احياي درياچه اروميه، شواهد حکايت از حال ناخوش درياچه دارد، عده‌اي آن را به ناکارآمدي ستاد احياء ربط داده و دستگاه‌ها کمبود اعتبار را علت آن مي‌دانند اما مسئولان ستاد احياء نيز معتقد هستند اگر اعتباري تزريق نشود نبايد به نتيجه‌بخش بودن طرح‌ها اميدوار بود.هرچند براي سه بار متوالي سفر رئيس‌جمهوري و هيئت دولت آبان ماه سال جاري به آذربايجان غربي به تعويق افتاده اما قرار است هفته آتي اين سفر به استان انجام شود اما نگاهي به برنامه‌هاي اين سفر و عدم بازديد و برنامه مشخص در خصوص درياچه اروميه بي‌توجهي دولت دوازدهم به احياي اين زيست‌بوم را قوت مي‌بخشد تا تمامي حرف‌وحديث‌ها مبني بر نگاه ابزاري و انتخاباتي از سوي دولت به درياچه اروميه به واقعيت نزديک‌تر باشد.
*امسال ريالي براي طرح‌هاي احياي درياچه اروميه اختصاص نيافته است
رئيس استاني ستاد احياي درياچه اروميه در خصوص آخرين وضعيت درياچه اروميه و عملکرد ستاد احيا گفت: از سال 95 تاکنون طرح‌هاي ستاد احياي درياچه اروميه به‌خصوص در بخش وزارت جهاد کشاورزي و وزارت نيرو به دليل عدم تزريق اعتبارات موردنياز با کندي در حال اجراست.فرهاد سرخوش با بيان اينکه هم‌اکنون وضعيت درياچه اروميه به دليل عدم ورودي مناسب آب، کاهش بارندگي‌ها و عدم تسريع در روند اجراي طرح‌هاي احياء همچنان بحراني است و براي رسيدن به شرايط نرمال فاصله زيادي داريم افزود: از سال 95 تاکنون اعتباري بالغ‌بر 500 ميليارد تومان براي اجراي طرح‌هاي احياي درياچه اروميه مصوب شده ولي تاکنون تخصيص نيافته است.سرخوش خاطرنشان کرد: عدم تخصيص اعتبارات موردنياز با توجه به گذشت فصل کاري در سال جاري موجب رکود طرح‌ها و در نتيجه عقب افتادن از برنامه زمان‌بندي‌شده براي احياي درياچه اروميه شده است که تاکنون دولت در اين خصوص اقدام قابل‌توجهي انجام نداده است.رئيس استاني ستاد احياي درياچه اروميه با بيان اينکه از مبلغ 500 ميليارد تومان اعتبار مصوب 222 ميليارد و 600 ميليون تومان سهم آذربايجان غربي است گفت: تمام موافقت‌نامه‌ها با دستگاه‌هاي اجرايي استان براي اجراي طرح‌ها آماده‌شده تا در صورت تخصيص اعتبارات موردنياز روند کار آغاز شود.
*درياچه اروميه تبديل به ابزار سياسي براي عده‌اي شده است
سرخوش با گلايه از اينکه به دليل آغاز فصل بارش‌ها زمان مناسب کاري براي ادامه طرح‌هاي ستاد احياي درياچه اروميه امسال سپري‌شده است افزود: عملاً اگر بودجه‌اي تا پايان سال نيز در اين زمينه تزريق شود فصل کاري سپري‌شده و نمي‌توان کاري از پيش برد، اميد مي‌رود دولت اعتبارات موردنياز درياچه اروميه را از سال آينده به‌موقع تخصيص دهد.
رئيس استاني ستاد احياي درياچه اروميه با تأکيد بر اينکه عدم تزريق اعتبارات موردنياز طرح‌هاي ستاد احيا چندين سال احياي درياچه اروميه را عقب مي‌اندازد عنوان کرد: موضوع درياچه اروميه يک معضل زيست‌محيطي است که با سلامت، معيشت و توسعه منطقه ارتباط مستقيمي دارد و هرگونه کوتاهي در اين حوزه عواقب جبران‌ناپذيري در پي دارد.سرخوش با بيان اينکه مشکل درياچه اروميه يک معضل زيست‌محيطي است اضافه کرد: متأسفانه عده‌اي در کشور و حتي استان بحران خشک شدن درياچه اروميه را به ابزار سياسي براي رسيدن به مقاصد خود تبديل کرده‌اند و اقدام در خوري براي نجات اين تالاب بين‌المللي انجام نمي‌دهند.وي با اشاره به کمک‌هاي دولت ژاپن و همچنين يونسکو در زمينه نجات درياچه اروميه گفت: اين در حالي است که در کشور عده‌اي با سياسي کردن موضوع بحران درياچه اروميه خود سد راهي براي تسريع در روند طرح‌هاي احياشده‌اند و مانع پيشرفت مناسب کار براي نجات اين زيست‌بوم ارزشمند هستند.
*کارنامه دولت در بخش احياي درياچه اروميه قابل‌قبول نيست
نماينده مردم اروميه در مجلس شوراي اسلامي نيز در خصوص آخرين وضعيت درياچه اروميه و اقدامات دولت گفت: درياچه اروميه در حال حاضر همانند سال‌هاي گذشته از اوضاع خوبي برخوردار نيست و بحران زيست‌محيطي همچنان سلامت و معيشت منطقه را تهديد مي‌کند.هادي بهادري با بيان اينکه دولت يازدهم در ابتداي فعاليت خود با تزريق اعتبارات و توجه ويژه اقدامات خوبي در زمينه نجات درياچه اروميه انجام داد افزود: اقدامات تا حدي مثمر ثمر بود که درياچه اروميه به مرحله تثبيت رسيد اما در مرحله احيا موفق عمل نشده است.وي با بيان اينکه طرح‌هاي خوبي به‌خصوص در بخش آبياري تحت‌فشار وزارت جهاد کشاورزي و وزارت نيرو در قالب ستاد احياي درياچه اروميه تعريف شد عنوان کرد: اما در حال حاضر طرح‌ها از پيشرفت فيزيکي خوبي برخوردار نيستند.
بهادري با بيان اينکه يکي از اقدامات مثبت دولت اجراي طرح انتقال آب از »زاب« به درياچه اروميه است افزود: تونل انتقال آب درياچه اروميه 36 کيلومتر است که آب رودخانه زاب را از سد »کاني سيب« به رودخانه گدار در 7 کيلومتري نقده و از طريق اين رودخانه به درياچه اروميه انتقال مي‌دهد.
*دولت اعتبارات طرح‌هاي ستاد احيا را تخصيص دهد
وي خاطرنشان کرد: اين طرح در حال حاضر با تزريق اعتبارات ويژه از صندوق توسعه ملي با پيشرفت فيزيکي خوبي در حال اجراست که با اتمام آن بخشي از آب موردنياز درياچه اروميه تأمين مي‌شود.
نماينده مردم اروميه در مجلس شوراي اسلامي با بيان اينکه عملکرد و کارنامه دولت در بخش طرح‌هاي کشاورزي و وزارت نيرو در بخش درياچه اروميه قابل‌قبول نيست افزود: در حال حاضر احياي درياچه اروميه مهم‌ترين مطالبه مردم از دولت به‌خصوص در سفر آتي رئيس‌جمهوري است.بهادري بر ضرورت توجه به اجراي صحيح آبياري تحت‌فشار در منطقه تأکيد و عنوان کرد: دولت توجه ويژه‌اي به تزريق اعتبارات موردنياز در حوزه کشاورزي که مهم‌ترين نقش در صرفه‌جويي مصرف منابع آبي و نيز يکي از عوامل اصلي به وجود آمدن بحران درياچه اروميه است داشته باشد.
وي با گلايه از عدم تخصيص اعتبارات موردنياز توسط دولت براي اجراي طرح‌هاي ستاد احياي درياچه اروميه گفت: بايد از همين سال جاري برنامه‌ريزي مشخصي براي تسريع و اجراي طرح‌هاي احياي درياچه اروميه صورت گيرد.
سخن آخر...
هرچند بر اساس بررسي‌هاي کارشناسي صورت گرفته، سدسازي، ساخت و اتمام ميان‌گذر شهيد کلانتري، مصرف بي‌رويه آب در بخش کشاورزي، استفاده بيش‌ازحد آب‌هاي زيرزميني، چاه‌هاي غيرمجاز به همراه توسعه غيراصولي زمين‌هاي کشاورزي از دلايل بروز بحران خشک‌سالي درياچه اروميه است اما کاهش ميزان بارش‌ها به همراه عدم تزريق اعتبارات موردنياز براي اجرا و اتمام طرح‌هاي ستاد احيا سهم زيادي در اين ميان داشته است.
به گزارش امانت به نقل از مهر،متأسفانه عمق حادثه تا جايي است امسال ريالي از سوي دولت براي اجراي طرح‌هاي احياي درياچه اروميه تخصيص نيافته است و هرروز بر وسعت اين فاجعه زيست‌محيطي افزوده مي‌شود.