گروه فناوري: واقعيت مجازي و واقعيت افزوده فناوري هاي نوظهوري هستند که در نوع خود جديدترين و قدرتمندترين تکنولوژي هاي روز دنيا در آنها بکار برده شده و از جذاب ترين و تاثيرگذارترين گجت ها براي عاشقان و گيک هاي فناوري محسوب مي شوند.
اما دو تکنولوژي AR (واقعيت افزوده) و VR (واقعيت مجازي) هر کدم مزايايي دارند که ما را به مسيرهاي بسيار متفاوتي در زمينه هاي سرگرمي، گيمينگ، ارتباطات و صنعت سوق مي دهند. حال سوال اينجاست که کدام يک برتر از ديگري خواهد بود؟ واقعيت افزوده که تصاوير گرافيکي سه بعدي مجازي را در دنياي واقعي پيش روي چشان ما قرار مي دهد يا واقعيت مجازي که با اندک احساس واقعي از حضور در اتاق، ما را در مناظر 360 درجه دنياي جديد غوطه ور مي سازد.
حال قصد داريم در اين مطلب به بررسي موشکافانه اين دو تکنولوژي هيجان انگيز بپردازيم. در ادامه با تک لوک همراه باشيد.
*واقعيت مجازي در برابر واقعيت افزوده: جنگي تمام عيار
هر دو تکنولوژي ياد شده به  سرعت در حال تغيير و پيشرفت هستند، و تصاويري که از آينده به ما ارائه مي دهند، گاهي متناقض و گاهي مکمل يکديگرند. هر کدام هم تحقق روياي موسسان و مديرعاملان شرکت هايشان است.هولولنز مايکروسافت طي چند ماه گذشته به تيتر اخبار بدل شده اما تکنولوژي واقعيت افزوده اي که اين صنعت را به شدت متحير کرده Magic Leap است. مديرعامل اين کمپاني، روني ابويتز يکي از منتقدان واقعيت مجازي ست، بطوريکه پيشرفت آنرا در زمينه هاي سرگرمي و گيمينگ خطرناک مي نامد.در برنامه Ask Me Anything در Reddit، ابويتز تفاوت ميان واقعيت مجازي و واقعيت افزوده را چنين توضيح مي دهد؛ او عنوان مي کند هدست هاي واقعيت مجازي کاربران را در دنيايي مصنوعي فرو مي برد و هدست واقعيت افزوده، اشيا و محيط دنياي واقعي را با هم ادغام  مي کند. او بيان کرده، »دسته اي از ديوايس ها بنام “سه بعدي برجسته” بين وجود دارد. ما در Magic Leap  بر اين باوريم که اين وروديهاي درون سيستم چشم-ذهن نادرست بوده و مي تواند منجر به آسيبهاي بينايي موقتي و يا عصبي دائمي شوند. فلسفه ما به عنوان يک شرکت (و ديدگاه شخصي من) “رها کردن اين ردپا” در مغز است. مغز بسيار نوروپلاستيک بوده و هيچ  شکي وجود ندارد که سيستم هاي “سه بعدي برجسته بين” نزديک چشم، پتانسيل ايجاد تغييرات عصبي را دارند.«
اما شايد از ديدگاه پالمر لاکي (Palmer Luckey، مديرعامل کمپاني آکيولس)  چنين نگراني در خصوص واقعيت مجازي وجود نداشته باشد. او بيان مي کند که اگر بتوانيم واقعيت مجازي را به شکل رضايت بخشي توليد کرده و آنرا مکمل زندگي واقعي قلمداد کنيم، آنگاه يکي از مهمترين تکنولوژي ها در تاريخ بشريت رقم خواهد خورد.
و وقتي مارک زاکبرگ، مردي که 2 ميليارد دلار از درآمدهاي فيسبوک را صرف کمپاني واقعيت مجازي آکيولس لاکي مي کند، نشان از علاقه بيش از اندازه او به تکنولوژي هاي اغوا کننده دارد. موسس بزرگترين شبکه اجتماعي دنيا در ماه جولاي عنوان کرده بود که، »ما از اين جهت در حال کار بر روي واقعيت مجازي هستيم که فکر مي کنيم، اين تکنولوژي پس از تلفن هاي هوشمند، پلتفرم آتي اصلي دنياي کامپيوتر و ارتباطات خواهد بود. ما با تمام قدرت احساس و تجربه احساسيمان را با افرادي که به اين تکنولوژي علاقه دارند، به اشتراک مي گذاريم.«از سوي ديگر، افراد ديگري چون مدير ارشد طراحي اپل، “جاني آيو” فکر مي کند که چنين تصوري، کل تکنولوژي پوشيدني را به جايگاه نادرستي مي برد. اما آنچه مسلم است، زمان تعيين خواهد کرد که کدام يک از اين طراحان گجت هاي محبوب، عقيده و باور درستي دارند.
*واقعيت مجازي در برابر واقعيت افزوده: تجربه کاربري
گوگل گلس به هيچ وجه محصول موفقي نبود و نتوانست توجه کاربران و فعالان اين حوزه را به سمت خود جلب کند. هولولنز مايکروسافت با وجود اينکه محصولي تاثيرگذار است اما از همان ابتدا با مشکلات ميدان ديد محدود دست به گريبان بوده است. و بدين ترتيب هنوز هيچ شرکتي تکنولوژي فعالي در حوزه واقعيت افزوده و عينک هوشمند پديد نياورده که واقعا قابل استفاده باشد. البته با تمام اين تفاسير، بزودي و در سال 2016 شاهد عرضه عينک هاي هوشمند RayBan و Oakley خواهيم بود که از سيستم عامل بهبود يافته و جديد Glass OS بهره مند خواهند شد که گفته مي شود احساس واقعيت افزوده را به شيوه اي مفيد، قابل اعتماد و گسسته برايمان بوجود مي آورند.همانند تکنولوژي کنترل صوتي، واقعيت افزوده امروزي مبتني بر مسائل و دغدغه هاي فرهنگي مي باشد، اما تا زماني که واقعا قابل استفاده شود، بايد کمي صبر کنيم.
 از اين دو تکنولوژي مذکور، واقعيت افزوده تکنولوژي اي است که تصور مي کنيم در آينده بتوانيم از آن در خارج  از خانه و در اماکن عمومي استفاده کنيم. اما در حال حاضر مي توان اين تکنولوژي را صرفا در سليکيون ولي تجربه کرد.اما تکنولوژي واقعيت مجازي اندکي گسترش يافته و ساير برندهاي فعال در حوزه تکنولوژي اقدام به ساخت هدست مجهز به اين تکنولوژي کرده اند. اين تکنولوژي هنوز به لحاظ سخت افزاري خارق العاده نيست؛ کيفيت تصوير آکيولس ريفت هنوز آن چنان که بايد، بالا نيست، کنترلرهاي اچ تي سي وايو ارگونوميک نيستند و بصورت استاندار از رديابي چشمي پشتيباني نمي کنند.
اما بزودي تمام اين موارد مرتفع خواهند شد.درست است که اخباري مبني بر قابليت استفاده از هدست واقعيت مجازي وايرلس Gear VR سامسونگ در خارج از محيط خانه به گوش مي رسد، اما راستش را بخواهيد، واقعيت مجازي موجوديتش را به عنوان لوازم جانبي گيمينگ درون منزل آغاز کرده و تاکنون هم اين وظيفه را به خوبي براي کاربران ايفا کرده است.در حاليکه عاقبت، “واقعيت افزوده” به سادگي در کنار عينک آفتابي اسپرتتان، تجربه واقعيت افزوده را در اختيار شما قرار خواهد داد، واقعيت مجازي با لنزها، صفحه نمايش و هدفون هايش به مانند هميشه نزديک چشم و گوش شما قرار مي گيرند.
عينکهاي واقعيت افزوده موجب بوجود آمدن مشکلات قانوني و مقرراتي خواهند شد، زيرا قابل تشخيص نيستند. اما در عوض هدست هاي واقعيت مجازي به وضوح قابل تشخيص هستند. البته با روي کار آمدن پوشيدني هاي هيبريدي جديد که در حال ظهورند مي توان همزمان قابليتهاي هر دو تکنولوژي را ارائه کرد.بطور کلي هدستهاي واقعيت افزوده سبک تر و راحت تر از هدست هاي واقعيت مجازي هستند و امکان عرضه آنها به صورت وايرلس ساده تر خواهد بود. اما از منظر قيمت، هنوز خيلي زود است که واقعا بتوانيم اين دو تکنولوژي را با هم مقايسه کنيم.
 *واقعيت مجازي در برابر واقعيت افزوده: کاربرد صنعتي
برحسب “تجربه کاربري” هر دو تکنولوژي واقعيت مجازي و واقعيت افزوده، ما به آنها از منظر پوشيدني هايي نگاه مي کنيم که به وسيله آنها مي توان در گوشه اي از چشم به بررسي ايميل ها پرداخت و يا با لوازم جانبي آينده نگرانه، بازي هاي مختلفي را تجربه کرد.اما اگر بخواهيم از آنها در کسب و کار، دانشگاه ها، فرودگاه ها و مدارس استفاده کنيم، نيازمند محصولات سريعتري و قدرتمندتري هستيم. و در اين ميان تعداد بسيار زيادي نمونه آزمايشي عينک هاي واقعيت افزوده و هدست هاي واقعيت مجازي در حال معرفي هستند.
هر دو تکنولوژي ياد شده به عنوان ابزاري کليدي براي دانشجويان رشته پزشکي محسوب مي شوند. اخيرا مايکروسافت همکاري نزديکي را با دانشگاه هاي آمريکا آغاز کرده است و ويدئوي را منتشر نموده که در آن نحوه تدريس آناتومي بدن بوسيله واقعيت افزوده را به تصوير مي کشد. از سوي ديگر، مجموعه Wellcome و Epic Games هم رقابت تنگاتنگي براي يافتن راهي جهت تجسم واقعيت مجازي اطلاعات تحقيقاتي دانشگاه هاي در حال کار بر روي موضوعbig data را دارند.علاوه بر اينها، کمپاني کره اي سامسونگ در موزه ها و مراکز آموزشي در حال آزمايش هر دو تکنولوژي واقعيت مجازي و واقعيت افزوده در قالب پروژه هايي مانند First Life در موزه تاريخ طبيعي و مجسمه هاي Parthenon  و نمايشگاه Bronze Age در موزه بريتانيا است.سامسونگ نه تنها به اين دو تکنولوژي نوظهور  به عنوان گزينه هاي رقابتي نگاه مي کند، بلکه بسته به اهميت موضوع و اندازه گروه، براحتي ابزارهاي متفاوت و تخصصي را نيز عرضه مي کند. همچنين شبکه BBC قصد دارد از هر دو پروژه واقعيت مجازي و واقعيت افزوده براي جايزه 100.000 يورويي سرگرمي هاي تعاملي و جذاب Taster استفاده کند.
يکي از مزاياي بزرگ واقعيت افزوده در صنعت، نمايش اطلاعات بصورت هدآپ ديسپلي است؛ اين قابليت اطلاعات را بدون دخالت دست در روبروي چشمان کارکنان حوزه هاي مختلف (از جمله مهندسان و فضانوردان ناسا، کارگران ساختماني و کارخانجات، و کارمندان ارائه خدمات به مشتريان خطوط هوايي) به تصوير مي کشد.ظاهرا اخيرا هم گوگل گلس با برنامه هاي ارائه مشخصات هوشمند براي شرکتها و موسسات تجاري (البته بسته به نيازهاي خاصشان) به آرامي به بازار هدست هاي واقعيت افزوده بازگشته است. اين موضوع از اين لحاظ حائز اهميت است که معمولا  مفيدترين دارايي پوشيدني ها، قابليت بسيار ويژه شان براي يک فرد، مکان، يا موقعيت برحسب طراحي، اندازه، امنيت و محتواست.
*واقعيت مجازي در برابر واقعيت افزوده: آينده از آن کدام خواهد بود؟
اما سوال واقعا بزرگي که اينجا مطرح مي شود اين است که آيا انسان ها دوست دارند در آينده چه چيزي را تجربه کنند؛ واقعيت، و يا واقعيت ساختگي و مصنوعي را. اين خود سوال بزرگي ست.ما انسان ها مخلوقاتي اجتماعي هستيم. بنابراين شايد بسياري از ما فکر کنيم که واقعيت مجازي معايبي دارد؛ اخيرا دموهاي واقعيت افزوده اي مانند دموي Halo 5 هولولنز منتشر شده که در آن گروهي از کاربران همزمان مي توانند در دايره اي به دور “هولوگرام ها” بايستند. مايکروسافت به نوعي واقعيت مجازي را با خصلت اجتماعي بشر ترکيب کرده است.اما قدم هايي که تاکنون در اين زمينه برداشته شده، باعث گشته واقعيت مجازي بدل به تکنولوژي اجتماعي تري شود؛ فيسبوک شرط بندي بزرگي در اين زمينه کرده و شاهد سرمايه گذاري بزرگي بر روي پلتفرم هايي هستيم که به محصولاتي چون AltSpaceVR امکان عرضه اندام ميدهند. همچنين شاهد پروژه هاي هنري مانند Me and My Shadow هستيم که چهار شهر را در فضايي مجازي روبروي چشمان بازديدکنندگان به نمايش مي گذارد.هيچ يک از اين دو تکنولوژي بصورت مثبت و اجتماعي احساس حضور فيزيکي در مکاني را منتقل نمي کنند. و همين مي تواند فاکتور بزرگ و مهمي باشد. براي انجام يک بازي و تجربه آن در آکيولس و يا اچ تي سي وايو، بايد کاملا خودمان را متعهد به انجام آن کنيم. و واقعيت مجازي در اين زمينه به قدر کافي هيجان انگيز است که بيشتر مورد توجه گيمرها واقع خواهد شد، نه دانشجوياني که تمايل دارند آناتومي بدن را مورد کالبد شکافي قرار دهند.شايد تفاوت ميان اين دو در اين باشد که، واقعيت مجازي به عنوان يک محصول خانگي، به عنوان کنسولي براي بازي کردن کاربرد خواهد بود و واقعيت افزوده بيشتر براي تجربه اجتماعي روازنه است که در حين استفاده از آن از تمام وقايع در حال جريان محيط پيرامون خود آگاه خواهيد بود.با تمام اين تفاسير، مي توان سوال ابتدا مطلب را اينگونه جواب داد که هر يک از اين دو تکنولوژي مزايا و معايب خاص به خود را داشته و شاهد پيشرفت روزافزون هر دو خواهيم بود، پس آينده از آن هر دو خواهد بود!